Giải đáp: Có mấy cách thụ tinh nhân tạo?

Cách thụ tinh nhân tạo hỗ trợ sinh sản giúp các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn có con dễ dàng hơn. Hiện nay, có mấy cách thụ tinh nhân tạo? Các bác sĩ chuyên khoa đã và đang áp dụng 9 cách thụ tinh nhân tạo một cách hiệu quả, mang lại niềm vui trọn vẹn cho mỗi gia đình.

1. Bơm tinh trùng trực tiếp vào tử cung (Intrauterine insemination- IUI)

Phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung được thực hiện bằng cách lấy tinh trùng khỏe mạnh của người chồng, lọc rửa và lựa chọn những tinh binh di động tốt, chất lượng cao rồi bơm trực tiếp vào buồng tử cung của người vợ sau khi được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kích thích trứng và tiêm thuốc rụng trứng. Phương pháp đạt tỷ lệ thành công khoảng 20%.

IUI dùng cho những trường hợp sau đây:

– Hai vợ chồng hiếm muộn đã lâu, người vợ đáp ứng được điều kiện một trong hai vòi tử cung bình thường, buồng tử cung không có vấn đề gì.

– Người chồng có tinh trùng yếu về chất lượng, ít về số lượng

– Vô sinh không xác định được nguyên nhân ở cả hai vợ chồng

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung là cách thụ tinh nhân tạo phổ biến

2. Phương pháp thụ tinh thực hiện trong ống nghiệm (In Vitro Fertilization- IVF)

Đây là một trong những cách thụ tinh nhân tạo có kỹ thuật phức tạp, chi phí khá cao và tỷ lệ thành công lớn (60%).

2.1 Kỹ thuật thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm IVF

– Người vợ được sử dụng thuốc kích thích buồng trứng để noãn phát triển đến kích thước quy định, những noãn trưởng thành sẽ được chọc hút.

– Thu thập tinh trùng của người chồng, lọc rửa và cho kết hợp với trứng trong môi trường ống nghiệm để tạo phôi.

– Phôi trưởng thành sau 3-5 ngày sẽ được chuyển vào buồng tử cung của người vợ vào thời điểm thích hợp, sau đó phôi sẽ phát triển thành thai nhi như quá trình mang thai tự nhiên.

2.2 Trường hợp áp dụng kỹ thuật IVF

– Người vợ có vòi trứng bị tắc.

– Tinh trùng người chồng yếu, số lượng ít, dị dạng, không đủ điều kiện thực hiện phương pháp bơm tinh trùng vào tử cung.

– Cặp vợ chồng xin tinh trùng hoặc xin trứng

– Người vợ tuổi cao, giảm chức năng sinh sản

– Cặp vợ chồng đã thực hiện kỹ thuật bơm tinh trùng nhưng thất bại nhiều lần.

3. Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn ICSI (Intra-cytoplasmic sperm injection)

Nếu cặp vợ chồng thắc mắc có mấy phương pháp thụ tinh nhân tạo thì câu trả lời là có 9 cách đây là cách thứ 3 trong số đó. Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn ICSI là đưa trực tiếp tinh trùng vào noãn để tạo phôi.

Với kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm thông thường, một số trường hợp tinh trùng không thể chui qua lớp vỏ ngoài bao bọc noãn để chui vào bên trong, dẫn đến không có phôi để chuyển trong buồng tử cung. Tuy nhiên, kỹ thuật  có thể giúp cặp vợ chồng khắc phục hoàn toàn hạn chế trên.

3.1 Quy trình thực hiện ICSI

– Người vợ được chỉ định sử dụng thuốc kích thích buồng trứng, khi noãn đủ kích thước, bác sĩ sẽ chọc hút ra ngoài.

– Tinh trùng được lấy lọc rửa, chọn lọc những con khỏe, không dị tật, di động tốt.

– Bác sĩ sử dụng hệ thống thiết bị hiện tại, vi thao tác, tiêm trực tiếp tinh trùng vào noãn để phát triển thành phôi.

– Chuyển phôi trưởng thành vào buồng tử cung.

3.2 Trường hợp đủ điều kiện thực hiện tiêm tinh trùng vào bào tương noãn

– Người đàn ông vô sinh, tinh trùng yếu, chứa nhiều tinh trùng dị dạng hoặc không tìm thấy tinh trùng trong tinh dịch, phải thực hiện phẫu thuật lấy tinh trùng.

– Sự thụ tinh gặp bất thường.

– Cặp vợ chồng vô sinh không tìm ra nguyên nhân.

– Từng thất bại với phương pháp IVF thông thường.

4. Phương pháp trưởng thành noãn trong ống nghiệm (In Vitro Maturation of Oocytes- IVM)

Đối với phương pháp trưởng thành noãn trong ống nghiệm (lấy noãn từ buồng trứng chưa được kích thích), người bệnh sẽ không phải dùng thuốc nhiều như khi thực hiện các phương pháp thụ tinh nhân tạo khác. Vì thế, tiến hành kỹ thuật người bệnh sẽ tránh được hội chứng buồng trứng quá kích, giảm chi phí cho cặp vợ chồng. Tuy nhiên, phương pháp chỉ phù hợp với trường hợp nữ giới bị hội chứng đa nang buồng trứng.

Kỹ thuật thực hiện phương pháp IVM

– Người vợ được tiêm 3 ngày thuốc hỗ trợ buồng trứng, sau đó, được chọc hút noãn non khi kích thước còn nhỏ.

– Noãn non sẽ được nuôi trong phòng Lab

– Tinh trùng của người chồng được lấy và lọc rửa, chọn những tinh binh khỏe mạnh, di động cao, không dị tật.

– Tiếp đến, bác sĩ cho thụ tinh noãn với tinh trùng. Thường thì sẽ sử dụng kỹ thuật ICSI để đạt kết quả tốt hơn.

– Phát triển thành phôi, theo dõi sự phát triển của phôi và hỗ trợ phôi thoát màng nếu có chỉ định từ bác sĩ.

– Chuyển phôi vào buồng tử cung của người vọ vào thời điểm thích hợp và để phôi phát triển.

Kỹ thuật trưởng thành noãn trong ống nghiệm giúp thụ tinh nhân tạo dễ dàng đạt kết quả hơn

5. Phương pháp xin noãn thụ tinh ống nghiệm (Oocyte Donation)

Người vợ có bất thường về buồng trứng, không thể sinh sản như bình thường dẫn đến vô sinh được bác sĩ chỉ định thực hiện phương pháp. Ngoài ra, những phụ nữ lớn tuổi, suy buồng trứng sớm cũng là đối tượng có thể thực hiện.

Quy trình thực hiện phương pháp thụ tinh ống nghiệm xin noãn

– Người cho noãn được dùng thuốc kích thích buồng trứng để lấy noãn.

– Chuẩn bị điều kiện tử cung tốt, đến ngày chuyển phôi, tử cung phải sẵn sàng để tiếp nhận.

– Khi noãn đủ kích thước cần thiết, thủ thuật chọc hút noãn của người cho noãn được tiến hành.

– Kết hợp noãn với tinh trùng của người chồng để thụ tinh, có thể sử dụng phương pháp IVF hoặc ICSI để phát triển phôi.

– Chuyển phôi vào buồng tử cung của người vợ và để phôi phát triển thành bào thai bình thường.

6. Phương pháp thụ tinh ống nghiệm xin phôi, xin tinh trùng

Những cặp vợ chồng hiếm muộn không khỏi lo lắng có mấy cách thụ tinh nhân tạo? Thực tế, đây là một trong những cách thụ tinh nhân tạo được bác sĩ sản khoa chỉ định cho nhiều cặp vợ chồng không có con đang mang lại tỷ lệ thành công cao.

Phương pháp được chỉ định cho những trường hợp người chồng vô sinh do tinh trùng không có. Do đó, những cặp vợ chồng mà chức năng sinh sản, buồng trứng của người vợ vẫn tốt thì có thể lựa chọn phương pháp xin tinh trùng.

Tương tự, phương pháp xin phôi cũng thế, người vợ không có trứng và người chồng không có tinh trùng hoặc nguyên nhân nào đó không tạo ra phôi của chính hai người, buộc lòng phải xin phôi người khác. Tuy nhiên, điều kiện là tử cung của người vợ phải hoạt động tốt để có thể tiếp nhận phôi thì mới áp dụng phương pháp được.

Phương pháp xin tinh trùng thực hiện hỗ trợ thụ tinh nhân tạo

7. Kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng (Assisted hatching- AH)

Sau khi phôi đã được tạo thành từ phương pháp IVF hoặc ICSI, được chuyển vào tử cung của người vợ để phát triển thì một số trường hợp phần màng trong suốt bao bên ngoài phôi cứng bất thường, không thể mỏng đi khi phôi phát triển. Dẫn đến, phôi không thể thoát ra bên ngoài để bám vào nội mạc tử cung rồi làm tổ. Vì thế, kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng được áp dụng để giúp phôi thoát dễ dàng ra bên ngoài, di chuyển vào tử cung và làm tổ, tăng khả năng mang thai thành công của phương pháp thụ tinh nhân tạo.

7.1 Quy trình thực hiện kỹ thuật AH

– Kích thích buồng trứng, khi noãn chính và kích thước đầy đủ thì lấy noãn ra.

– Chuẩn bị tinh trùng, lọc rửa, lựa chọn tinh trùng chất lượng tốt.

– Sử dụng máy móc và thiết bị hỗ trợ hiện đại, tiêm tinh trừng trực tiếp vào trứng.

– Thực hiện kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng, sau đó đưa phôi vào buồng tử cung trong cùng một ngày.

7.2 Trường hợp áp dụng kỹ thuật AH

– Thất bại nhiều lần khi thực hiện thụ tinh nhân tạo, mặc dù phôi có chất lượng tốt.

– cặp vợ chồng chuyển phôi trữ đông.

– Bệnh nhân lớn tuổi, phôi ít, thực hiện phương pháp để tăng khả năng thành công.

– Phôi bị bao bọc bởi lớp màng dày bất thường

– Bệnh nhân thực hiện kỹ thuật trưởng thành noãn trong ống nghiệm và IVM.

8. Phẫu thuật lấy tinh trùng

Kỹ thuật áp dụng cho những nam giới bị vô sinh hiếm muộn do không tìm được tinh trùng trong tinh dịch hoặc tắc nghẽn tinh trùng. Nguyên nhân gây tắc nghẽn tinh trùng có thể do bẩm sinh, viêm nhiễm đường tinh dịch hoặc do người chồng đã thực hiện thắt ông dẫn tinh.

Có thể liệt kê một số phương pháp phẫu thuật lấy tinh trùng đang được bác sĩ áp dụng:

– Vi phẫu MESA lấy tinh trùng từ mào tinh (Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration).

– Xuyên kim qua da PESA lấy tinh trùng từ mào tinh(Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration).

– Chọc hút TESA lấy tinh trùng từ tinh hoàn bằng (Testicular Sperm Aspiration).

– Phẫu thuật tinh hoàn TESE lấy tinh trùng từ tinh hoàn (Testicular Sperm Extraction).

9. Trữ lạnh phôi, noãn hoặc tinh trùng

Các kỹ thuật hỗ trợ trong phương pháp thụ tinh nhân tạo giúp tăng khả năng mang thai của người vợ.

9.1 Trữ lạnh tinh trùng

Kỹ thuật được áp dụng cho những trường hợp muốn: Người chồng không thể tới bệnh viện để lấy tinh trùng vào ngày chọc hút, người chồng đang thực hiện một số phương pháp xạ trị, hóa trị hay mổ u tinh hoàn, lưu trữ tinh trùng của người cho,…

9.2 Chuyển phôi trữ FET (Frozen Embryo Transfer)

Khi thực hiện thụ tinh ống nghiệm lần đầu, số lượng noãn kích được nhiều, tạo được nhiều phôi thành công, số phôi đó nếu không sử dụng hết sẽ được trữ đông và sử dụng cho lần sau.

Với trường hợp sử dụng phôi trữ đông, người phụ nữ sẽ được sử dụng thuốc để nội mạc tử cung nhận phôi, nuôi phôi. Phôi trữ đông lạnh được rã đông và sau đó chuyển vào tử cung của người vợ, để phôi phát triển thành thai nhi.

9.3 Trữ đông noãn

Một số trường hợp không lấy được tinh trùng từ người chồng nên phải trữ noãn hoặc phụ nữ phải trữ đông lạnh do đang điều trị hóa chất, xạ trị, muốn trì hoãn việc sinh con. Noãn sẽ được trữ lạnh bằng kỹ thuật thủy tinh hóa hoặc kỹ thuật khác.

Khi cần sử dụng, bác sĩ sẽ rã đông noãn và sau đó bơm trực tiếp tinh trùng vào, chuyển phôi vào buồng tử cung của người vợ vào thời điểm niêm mạc tử cung sẵn sàng tiếp nhận phôi.

Phương pháp trữ đông tinh trùng phục vụ quá trình thụ tinh nhân tạo

Tỷ lệ vô sinh hiếm muộn ở nước ta ngày càng lớn và có xu hướng trẻ hóa buộc các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn phải nhờ đến các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại. Do đó, sẽ không tránh được thắc mắc có mấy cách thụ tinh nhân tạo. Biết được những cách thụ tinh nhân tạo và đối tượng phù hợp áp dụng, giúp các cặp vợ chồng lựa chọn đúng kỹ thuật, thực hiện đạt kết quả cao nhất.