5 Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm thuốc kích trứng IVF

Trong quy trình làm IVF, tiêm thuốc kích trứng là một trong những bước quan trọng, có tác động rất lớn đến tỷ lệ thành công của kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm. Vậy, tiêm thuốc kích trứng là gì? Những vấn đề cần biết về tiêm thuốc kích trứng IVF sẽ được các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực sản phụ khoa giải đáp ngay sau đây.

1. Kỹ thuật tiêm thuốc kích trứng ivf là gì?

Tiêm thuốc kích trứng là một trong những phương pháp hỗ trợ thụ tinh tự nhiên ngày càng phổ biến trong điều trị hiếm muộn. Phương pháp này sử dụng các loại thuốc nội tiết tố để tăng cường quá trình phát triển của trứng, từ giai đoạn trưởng thành cho đến khi nó chín và rụng. Đến khi nang trứng trưởng thành, đạt tiêu chuẩn về kích thước và nội tiết, các bác sĩ sẽ chỉ định tiêm mũi tiêm rụng trứng (hay còn gọi là tiêm HCG).

Tiêm thuốc kích trứng IVF được chỉ định cho những cặp vợ chồng duy trì quan hệ tình dục thường xuyên trong thời gian từ 1-2 năm và không sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng vẫn không có con; các trường hợp vô sinh do không phóng được noãn, rối loạn phóng noãn; chị em bị đa nang buồng trứng, làm thụ tinh nhân tạo hay thụ tinh trong ống nghiệm.

Bên cạnh đó, thủ thuật này cũng được bác sĩ chỉ định với trường hợp kích trứng liều thấp nhằm tăng khả năng có thai tự nhiên cho người phụ nữ.

Tiêm thuốc kích trứng làm IVF giúp đẩy nhanh quá trình phát triển, chín và rụng của trứng

2. Những điều cần biết về tiêm thuốc kích trứng IVF

Chị em cần nắm rõ những điều sau đây về quá trình tiêm thuốc kích trứng trong phương pháp làm IVF: thời gian tiêm thuốc kéo dài từ 10 đến 12 ngày, cần theo dõi sát sao việc đáp ứng của buồng trứng đối với thuốc, cung cấp cho cơ thể nguồn thực phẩm tươi mát và tự nhiên, tránh làm việc quá sức.

2.1 Tiêm thuốc kích trứng từ 10 – 12 ngày

Thời gian lý tưởng nhất để tiêm thuốc kích trứng là trong khoảng từ 10 – 12 ngày. Cụ thể vào ngày thứ 2 của chu kì, tùy theo tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tiến hành kích thích buồng trứng theo phác đồ điều trị phù hợp với từng cặp vợ chồng. Thời gian điều trị hay các loại thuốc sử dụng kích trứng sẽ căn cứ vào tình trạng bệnh thực tế trong quá trình điều trị theo phác đồ.

Cụ thể, người vợ có thể được sử dụng thuốc kích trứng bằng cách tiêm hay uống hoặc kết hợp cả hai. Thông thường, với những trường hợp đáp ứng với thuốc kích trứng dạng uống sẽ được bác sĩ chỉ định dùng thuốc kích trứng dạng tiêm (bác sĩ khuyến cáo tiêm thuốc kích trứng làm IVF nên tiêm ở bắt tay hoặc vùng da dưới rốn).

2.2 Cần theo dõi liên tục về độ đáp ứng thuốc của buồng trứng

Trong thời gian sử dụng thuốc kích trứng, bác sĩ sẽ theo dõi sự phát triển của nang trứng bằng cách xét nghiệm máu và siêu âm nang noãn, từ đó tùy theo đáp ứng thuốc của người bệnh bác sĩ sẽ điều chỉnh thuốc sử dụng.

Khi đã có được số lượng nang trứng đạt yêu cầu, bác sĩ sẽ tiêm 1 mũi HCG nhằm kích thích trứng trưởng thành. Thủ thuật chọ hút trứng sẽ được tiến hành sau khi tiêm HCG từ 24- 36 giờ nhằm mục đích lấy được các trứng đạt yêu cầu từ người vợ, đem thụ tinh với tinh trùng của người chồng trong ống nghiệm.

Các bác sĩ cũng lưu ý: Trong quá trình tiêm thuốc kích trứng làm IVF, người vợ không được phép tùy tiện sử dụng bất kì loại thuốc nào kể cả bằng đường tiêm hay đường uống mà không được bác sĩ chỉ định.

2.3 Không làm việc quá sức

Theo các bác sĩ, sau khi tiêm thuốc kích trứng người bệnh hoàn toàn có thể làm việc, sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, cần tránh vận động mạnh, làm việc quá sức, hoạt động mạnh và kiêng quan hệ vợ chồng vì có thể gây ra nguy cơ vỡ nang buồng trứng, xoắn buồng trứng rất nguy hiểm, ảnh hưởng đến sự thụ thai.

Không làm việc quá sức, vận động nhẹ nhàng sau tiêm thuốc kích trứng

2.4 Bổ sung nguồn thực phẩm tươi, tự nhiên

Ăn uống đầy đủ các dưỡng chất với chế độ khoa học, ưu tiên các thực phẩm tươi sạch. Có thể bổ sung các loại rau củ, trứng, cá, thịt bò, sữa… Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm đóng hộp chứa chất phụ gia; các đồ ăn nhanh, chiên rán chứa chất béo động vật, chất béo chuyển hóa chứa…

Đồng thời, tránh sử dụng các chất kích thích hay những đồ uống chứa cồn vì chúng sẽ làm giảm chất lượng của trứng cũng như uống đủ tối thiểu 2 lít nước/ngày.

3. Một số tác dụng phụ thường gặp hậu tiêm thuốc kích trứng IVF

Tiêm thuốc kích trứng sẽ giúp thu được số lượng trứng trưởng thành có chất lượng tốt phục vụ quá trình thụ tinh trong ống nghiệm đạt hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, khi tiêm thuốc kích trứng, người bệnh cũng sẽ phải đối mặt với một số tác dụng phụ thường thấy như sau:

3.1 Đau bụng dưới

Người bệnh có thể xuất hiện đau bụng âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn ở phần bụng dưới trong khoảng thời gian từ 12- 24 giờ sau tiêm thuốc kích thích trứng. Ở một số trường hợp, tình trạng đau bụng có thể xuất hiện rải rác khiến cho bệnh nhân cảm thấy khó chịu, gây bất tiện cho sinh hoạt.

Về cơ bản đau bụng dưới không quá nguy hiểm và sẽ tự hết vào ngày thứ 3- 5 sau tiêm thuốc. Do đó, bạn không cần quá lo lắng nếu gặp phải tác dụng phụ này.

Đau bụng dưới là tác dụng phụ thường thấy sau khi tiêm thuốc kích trứng

3.2 Chướng bụng

Tiêm thuốc kích thích rụng trứng cũng khiến cho chị em bị chướng bụng, bụng căng tức khiến chị em khó chịu, mệt mỏi. Đây chỉ là phản ứng nhẹ sau tiêm của cơ thể và có thể biến mất sau vài ngày mà không nhất thiết phải sử dụng các loại thuốc điều trị.

3.3 Tiêu chảy

Đây cũng là một trong những tác dụng phụ thường thấy sau tiêm thuốc kích trứng IVF. Lúc này người vừa tiêm thuốc kích trứng nên tăng cường bổ sung nước, tránh ăn các thực phẩm từ sữa và ăn thức ăn giàu tinh bột, hiện tượng sẽ nhanh chóng biến mất.

3.4 Tim đập nhanh

Một trong những vấn đề lưu ý mà các bác sĩ đưa ra cho người bệnh sau tiêm thuốc kích thích buồng trứng đó là nên nghỉ ngơi thật nhiều và tránh vận động mạnh. Bởi sau tiêm cơ thể cũng sẽ mệt mỏi, rất nhiều trường hợp xuất hiện tình trạng tim đập nhanh, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Vì thế, nghỉ ngơi thật nhiều là cách để cải thiện và nhanh chóng giúp loại bỏ tình trạng này.

3.5 Buồn nôn

Ngoài những tác dụng phụ kể trên thì người bệnh cũng sẽ phải đối mặt với những cơn buồn nôn. Tuy nhiên, tình trạng này cũng sẽ không kéo dài lâu nên phái yếu đừng quá lo lắng nhé.

Theo cơ chế bảo vệ của cơ thể, tiêm thuốc kích trứng cũng giống như một loại kháng nguyên lạ với cơ thể nên sau khi tiêm vẫn có thể xảy ra tình trạng phản ứng thay đổi của người bệnh. Vì thế cần theo dõi sát sao về các tác dụng phụ xảy ra tránh để chúng trở thành biến chứng nặng. Hãy liên hệ với các bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và tìm ra phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Bạn đừng quá lo lắng nếu cảm thấy buồn nôn, nôn sau tiêm thuốc kích trứng IVF

4. Tiêm thuốc kích trứng có mệt không

Tiêm thuốc kích trứng không gây mệt mỏi cho người bệnh. Bởi với sự phát triển của khoa học, các công ty dược phẩm đã sáng chế ra các loại thuốc kích trứng có mức độ tinh khiết cao, giảm đi các tạp chất nên việc tiêm thuốc kích trứng không gây cảm giác mệt mỏi sau khi sử dụng.

Tuy nhiên như đã thông tin ở trên, vẫn có một số ít trường hợp gặp phải những tác dụng phụ như dị ứng toàn thân, nôn, buồn nôn, chóng mặt, đau đầu… điều này có thể gay ảnh hưởng đến sức khỏe tổng trạng cũng như gây ra cảm giác mệt mỏi sau khi tiêm thuốc.

5. Kích trứng nên ăn gì

Theo các chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn thì việc duy trì một chế độ dinh dưỡng đa dạng, khoa học sẽ giúp cơ thể người phụ nữ khỏe mạnh và tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình kích trứng, thụ thai thành công.

Một số khuyến nghị về chế độ dinh dưỡng được đưa ra đó là:

– Hải sản

Đặc biệt ưu tiên loại hải sản có dầu (cá hồi, cá ngừ, cá tuyết, cá rô phi, tôm). Đây là nguồn cung cấp các axit omega 3 dồi dào nhất có tác dụng tích cực đến khả năng sinh sản. Một chế độ ăn giàu axit béo omega 3 có thể điều chỉnh quá trình rụng trứng, cải thiện chất lượng trứng và trì hoãn sự lão hóa của buồng trứng.

– Hàu

Một số bằng chứng khoa học đã chỉ ra ăn hàu có thể tăng cường chức năng sinh sản. Hàu chứa nhiều kẽm, kích thích rụng trứng và khả năng sinh sản ở nữ giới. Bạn nên duy trì cung cấp 8mg kẽm trong chế độ ăn uống hàng ngày để giữ cho hệ thống sinh sản hoạt động bình thường.

– Sản phẩm từ sữa nguyên kem

Sữa nguyên kem giàu chất béo bão hòa, là nguồn cung cấp các vitamin tan trong chất béo vô cùng dồi dào, bao gồm vitamin A, D, E, K và K2. Những chất này rất có lợi trong việc kích thích trứng rụng tự nhiên, tăng khả năng thụ thai.

– Các loại đậu

Đậu đen, đậu nành, đậu lăng, đậu rồng… là nguồn cung cấp chất xơ và folate phong phú, giúp duy trì sự cân bằng nội tiết tố. Bên cạnh đó các loại đậu còn chứa protein có tác dụng thúc đẩy quá trình rụng trứng sớm hơn.

– Rau lá xanh đậm

Các loại rau: Cải bẹ, cải xoăn, rau bina… chứa hàm lượng lớn axit folic, sắt và vitamin C rất tốt cho việc nuôi dưỡng tinh trùng và trứng khỏe mạnh.

– Lựu

Quả lựu rất giàu chất chống oxy hóa cùng các vi chất như vitamin C, K, folate… giúp kích thích trứng tự nhiên, tăng cường chức năng sinh sản.

– Quả mọng

Dâu tây, việt quất, mâm xôi rất giàu chất chống oxy hóa, kẽm và folate giúp cải thiện chất lượng trứng và tinh trùng.

– Trứng

Các thành phần dinh dưỡng nuhw vitamin B12, E, chất béo không bão hòa đơn như DHA trong quả trứng góp phần thúc đẩy khả năng sinh sản của phụ nữ.

6. Có nên kích trứng 2 chu kì liên tiếp

Theo các bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa thì chị em phụ nữ không nên kích trứng trong 2 chu kì liên tiếp. Nguyên nhân là bởi việc sử dụng nhiều lần thuốc kích trứng, tức là ép quả chín sớm, bị thúc chín liên tục khiến buồng trứng hết những nang trứng nguyên thủy, dẫn đến nguy cơ hiếm muộn trở nên nghiêm trọng hơn.

Bên cạnh đó, lạm dụng thuốc kích thích buồng trứng còn khiến chị em phải đối mặt với những nguy cơ như đa thai, dị tật thai nhi… Do đó, tốt nhất các cặp vợ chồng nên đến cơ sở uy tín để tìm nguyên nhân, có chỉ định điều trị hợp lý, tránh tình trạng tiền mất, tật mang.

7. Kích trứng có được quan hệ không

Trong thời gian kích trứng chị em vẫn có thể quan hệ vợ chồng bình thường, tuy nhiên phải đảm bảo đủ sức khỏe, không nên kiêng cữ quá nhiều.

Lưu ý, trước ngày chọc hút noãn, thu noãn phục vụ việc thụ tinh với tinh trùng thì chị em nên kiêng quan hệ từ 3 – 5 ngày. Trong thời gian này, người chồng chăm sóc sức khỏe thật tốt, ăn uống lành mạnh, tránh các chất kích thích độc hại như rượu, bia, thuốc lá…

8. Vị trí tiêm thuốc kích trứng

Hai vị trí tiêm thuốc kích trứng đang được áp dụng nhiều nhất hiện nay là tiêm dưới da quanh rốn hoặc tiêm bắp.

– Với vị trí tiêm dưới da, bệnh nhân có thể nhờ đến sự trợ giúp của nhân viên y tế hoặc tự thực hiện ở vùng rốn. Mũi tiêm nên cách rốn từ 3 – 5cm.

– Với tiêm bắp, thường là tiêm ở mông, mặt trong đùi sẽ mang lại hiệu quả cao nhất.

Với những thông tin cung cấp trong bài viết, chắc chắn chị em đã hiểu được những vấn đề xung quanh thủ thuật tiêm thuốc kích trứng IVF. Vì thế, để tránh những tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh hãy tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ và thực hiện thăm khám định kỳ nhé.