Bệnh u xơ tử cung: Những điều cần biết về phòng ngừa và điều trị hiệu quả
Các khối u xơ tử cung có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề cho sức khỏe của chị em phụ nữ, bao gồm chảy máu âm đạo kéo dài dẫn đến thiếu máu và nguy hiểm, cũng như áp lực đè lên bàng quang và niệu quản dẫn đến tổn thương thận, đây là một biến chứng nguy hiểm nhưng hiếm gặp. Tuy nhiên, khối u xơ nhỏ thường không gây nhiều biến chứng và không ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng mang thai của phụ nữ.
Nếu khối u phát triển lớn, nó có thể gây ra các nguy hiểm như chảy máu âm đạo kéo dài, chèn ép bàng quang, niệu quản, vô sinh hiếm muộn. Vì vậy, mức độ nguy hiểm của bệnh u xơ tử cung phụ thuộc vào sự phát triển của khối u. Để phát hiện các bệnh lý phụ khoa kịp thời, bạn nên thường xuyên đi khám sức khỏe tổng quát, đặc biệt là khám phụ khoa 6 tháng/lần.
1. U xơ tử cung là bệnh lý gì
U xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Tuy tên gọi nghe có vẻ đáng sợ nhưng thực chất u xơ có tính chất là lành tính nên hầu như không phát triển thành ung thư. Vị trí của khối u xơ có thể nằm ở dưới thanh mạc, niêm mạc tử cung, trong lớp cơ tử cung hoặc nằm ngoài tử cung.
2. Tình trạng bệnh u xơ tử cung có nguy hiểm không
U xơ tử cung được xem là khối u lành tính không nguy hiểm, tuy nhiên nó vẫn sẽ gây ra những hậu quả nặng nề cho sức khỏe của chị em phụ nữ nếu không được xử lý kịp thời. Một số biến chứng hiếm gặp nếu các khối u xơ phát triển lớn trong tử cung như: Chảy máu kéo dài, chèn ép lên bàng quang, niệu quản, gây tổn thương đến thận, vô sinh hiếm muộn.
3. Phụ nữ mắc bệnh u xơ tử cung nguy hiểm không
Phụ nữ khi mắc bệnh u xơ tử cung không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây ra biến chứng nhiễm khuẩn tử cung, nguy hiểm cho thai kỳ và sau sinh nở hoặc khiến các chị em phụ nữ khó thụ thai, vô sinh.
3.1 Bệnh u xơ tử cung có nguy hiểm không – gây ảnh hưởng tới sức khỏe bệnh nhân
U xơ tử cung nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh, cụ thể như:
– Làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt và khiến bạn đau bụng dữ dội mỗi khi hành kinh.
– Đời sống tình dục không như mong muốn, giảm cảm xúc ham muốn.
– Chèn ép niệu quản gây ứ đọng nước tiểu, để lâu dài sẽ gây ra bệnh sỏi thận, viêm đài bể thận…
– Ảnh hưởng đến trực tràng khiến người bệnh bị táo bón, đau rát khi đi đại tiện.
– Đau lưng thường xuyên.
3.2 Bệnh u xơ tử cung có nguy hiểm không – Nguy hiểm cho thai kỳ và sau sinh nở
Khi chị em đang mang thai, nội tiết tố thường có xu hướng tăng mạnh dẫn đến kích thước khối u phát triển, gây chèn ép và tác động trực tiếp đến quá trình hình thành của thai nhi.
U xơ tử cung còn làm tăng tình trạng sảy thai, gây tình trạng tắc mạch máu, viêm nhiễm sau sinh. Nếu khối u xơ phát triển lớn và bao quanh tử cung sẽ khiến mẹ bầu gặp khó khăn khi sinh thường.
3.3 Gây ra biến chứng nhiễm khuẩn
Khi bị u xơ tử cung, các vi khuẩn gây bệnh có thể lan sang các cơ quan khác xung quanh tử cung, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm hoặc xuất hiện những cơn đau bụng, sốt khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi.
3.4 Khó thụ thai, vô sinh
U xơ tử cung nếu không được chữa trị kịp thời sẽ làm cản trở quá trình thụ thai, dẫn đến tình trạng vô sinh. Khi khối u lớn, cơ trơn tử cung sẽ bị rối loạn khiến việc di chuyển của tinh trùng tới trứng gặp khó khăn, vì vậy, bạn cần có những phương án điều trị kịp thời và tới thăm khám bác sĩ chuyên môn nếu mong muốn có con.
4. Nguyên nhân và dấu hiệu bệnh u xơ tử cung
Cho đến hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh u xơ tử cung vẫn chưa được xác định rõ ràng. Một số giả thuyết cho rằng u xơ tử cung liên quan đến nội tiết tố và một số yếu tố tác động gây nguy cơ mắc u xơ tử cung như:
– Di truyền: Nếu trong gia đình bạn có mẹ hoặc chị gái bị u xơ thì bạn cũng có khả năng bị u xơ tử cung cao hơn so với người bình thường.
– Thừa cân: Cân nặng cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc u xơ tử cung. Bạn nên xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp để ổn định cân nặng, tránh để cân nặng tăng hoặc giảm đột ngột.
Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể nhận biết bệnh u xơ tử cung thông qua những dấu hiệu như sau:
– Máu kinh ra nhiều và có thể kéo dài sau chu kỳ kinh nguyệt khiến bạn trở nên xanh xao, giảm thể lực, cảm thấy mệt mỏi.
– Rối loạn kinh nguyệt.
– Dịch âm đạo bất thường, có mùi hôi khó chịu.
– Đau ngứa rát vùng kín.
– Cảm thấy đau đớn khi quan hệ tình dục (trừ quan hệ lần đầu).
5. Các phương pháp giúp chẩn đoán bệnh u xơ tử cung
Để chẩn đoán chính xác bệnh u xơ tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm để xác định khối u xơ hoặc thực hiện MRI (chụp cộng hưởng từ).
5.1 Siêu âm
Siêu âm là kỹ thuật thu chụp hình ảnh an toàn, không xâm lấn và giúp chẩn đoán u xơ tử cung hiệu quả. Có 2 loại siêu âm phổ biến là: Siêu âm đường bụng và siêu âm đầu dò âm đạo.
– Siêu âm đường bụng
Bệnh nhân sẽ nằm ở tư thế ngửa, bác sĩ sẽ tiến hành bôi gel lên vùng chậu để sóng siêu âm đi qua cơ thể dễ dàng và ghi nhận hình ảnh của các cơ quan trong vùng chậu. Từ đó, bác sĩ sẽ chẩn đoán u xơ tử cung dễ dàng.
– Siêu âm đầu dò âm đạo
Trước khi tiến hành siêu âm đầu dò, người bệnh sẽ đi tiểu sạch sẽ và nằm ở tư thế như tư thế khám phụ khoa. Bác sĩ sẽ đưa đầu dò chuyên dụng vào âm đạo để thu lại hình ảnh về các cơ quan ở vùng chậu.
Nhờ có phương pháp siêu âm, bác sĩ sẽ thu nhận được hình ảnh rõ ràng về tử cung và buồng trứng, hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán khối u xơ ở vị trí nào, kích thước bao nhiêu, cấu trúc khối u…
5.2 MRI
MRI (tên đầy đủ là Magnetic Resonance Imaging hay còn gọi là chụp cộng hưởng từ) là phương pháp giúp chẩn đoán u xơ tử cung qua hình ảnh giải phẫu chụp được từ cơ thể dựa trên từ trường và sóng radio.
Nhờ sự phát triển của công nghệ, thiết bị chụp cộng hưởng sẽ giúp bác sĩ thấy chính xác toàn bộ cơ thể bệnh nhân thông qua từng lớp cắt rõ ràng của tất cả các bộ phận, cơ quan bên trong con người.
Với những người bệnh u xơ tử cung sau khi thực hiện MRI, bác sĩ sẽ thấy rõ các khối u xơ, đánh giá được kích thước, sự phát triển của khối u cũng như xác định được giai đoạn của những người bệnh bị ung thư nội mạc tử cung, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư cổ tử cung…
Sau khi được chỉ định chụp cộng hưởng từ, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn thay đồ, tháo bỏ các vật dụng kim loại và nằm yên ở tư thế thoải mái, giường sẽ tự động di chuyển đến vùng cần chụp. Quá trình thực hiện MRI không gây khó chịu, không ảnh hưởng đến sức khỏe, hạn chế tiếng ồn và cho ra hình ảnh sắc nét, rõ ràng.
6. Các phương pháp điều trị u xơ tử cung áp dụng phổ biến
Có 2 phương pháp điều trị u xơ tử cung được áp dụng phổ biến tại các bệnh viện đa khoa uy tín là: Điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật u xơ tử cung.
6.1 Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa là phương pháp phù hợp cho những khối u xơ mới hình thành. Tác dụng của việc điều trị nội khoa là làm giảm kích thước khối u và bệnh vẫn có thể tái phát khi ngừng thuốc.
6.2 Phẫu thuật mổ u xơ tử cung
Hiện có 2 phương pháp phẫu thuật mổ u xơ tử cung hiệu quả là: Mổ nội soi và mổ hở. Mỗi phương pháp thực hiện sẽ phù hợp với từng kích thước khối u to hay nhỏ và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Trong đó, phương pháp mổ nội soi được các chuyên gia sản phụ khoa đánh giá cao vì độ an toàn, hạn chế xâm lấn, ít chảy máu.
– Phẫu thuật mổ u xơ nội soi
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ tạo một đường rạch nhỏ ngay dưới rốn của người bệnh và đưa ống nội soi vào trong tử cung để quan sát khối u. Ngoài mổ tử đường rốn, bác sĩ có thể tạo một đường rạch nhỏ qua âm đạo để đưa ống nội soi vào, mục đích để quan sát hình ảnh buồng trứng rõ hơn. Sau đó bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật loại bỏ khối u xơ và thực hiện khâu vết mổ khi khối u xơ ở tử cung được loại bỏ.
– Phẫu thuật u xơ bằng phương pháp mổ hở
Thường áp dụng có những khối u xơ có kích thước quá lớn, không thể mổ nội soi. Bác sĩ sẽ tiến hành gây mê toàn thân và tiến hành bóc tách khối u xơ thông qua vết mổ gần tử cung.
7. Kích thước u xơ ở tử cung bao nhiêu thì mổ
Bác sĩ Hà Thị Hồng Vân cho biết: Kích thước khối u xơ tử cung lớn hơn 5cm (> 50mm) cần có sự can thiệp của phương pháp phẫu thuật để loại bỏ triệt để khối u.
Với những khối u có kích thước nhỏ, không gây ra biến chứng nguy hiểm và không ảnh hưởng đến sức khỏe thì không nhất thiết phải mổ nhưng cần được theo dõi sát sao trong 3 – 6 tháng, nếu khối u lớn lên, bác sĩ sẽ chỉ định bạn mổ u xơ.
8. Làm thế nào để phòng tránh được bệnh u xơ tử cung
Để phòng tránh bệnh u xơ tử cung, bạn nên chú trọng đến lối sống sinh hoạt hàng ngày, cách vệ sinh vùng kín và chế độ ăn uống dinh dưỡng, khoa học.
– Nên mặc quần áo thoải mái, chất liệu thoáng mát, không mặc đồ lót chật.
– Vệ sinh vùng kín mỗi ngày bằng dung dịch vệ sinh, thao tác nhẹ nhàng, không thụt rửa quá sâu.
– Tập thể dục thể thao thường xuyên bằng cách đi bộ đều đặn, tập yoga…
– Đảm bảo cân nặng ổn định với chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh.
9. Giải đáp thắc mắc thường gặp về u xơ tử cung
Nhân xơ tử cung loại 4 có gây ra nguy hiểm không? U xơ tử cung cần kiêng ăn những gì? Có mang thai được không? U xơ tử cung có tự khỏi không? là những lo lắng của nhiều người bệnh khi mắc u xơ tử cung.
9.1 Nhân xơ tử cung loại 4 có gây ra nguy hiểm không
Nhân xơ tử cung loại 4 là những khối u nằm rải rác bên trong cơ của thân tử cung, không lồi trên bề mặt tử cung và chưa chạm vào lòng tử cung nên không gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Nếu nhân xơ tử cung loại 4 phát triển mạnh sẽ xâm lấn đến các tầng lớp trong tử cung và gây ra những vấn đề nghiêm trọng như: Rong kinh kéo dài, gây thiếu máu, cơ thể mệt mỏi và xanh xao…
9.2 Mắc u xơ tử cung cần kiêng ăn những gì
Khi mắc u xơ tử cung, bạn cần xây dựng một kế hoạch sinh hoạt, nghỉ ngơi lành mạnh, chế độ ăn uống khoa học và kiêng những nhóm thực phẩm như sau:
– Thịt đỏ: Bởi thịt đỏ sẽ làm tăng nồng độ estrogen khiến triệu chứng bệnh trầm trọng hơn. Bạn nên thay thế thịt đỏ bằng các loại thịt trắng để đảm bảo cung cấp đủ protein cho cơ thể.
– Thực phẩm nhiều đường và carbohydrate như: Bánh mì, cơm trắng, đường tinh luyện, nước ngọt, đồ đóng hộp…
– Không uống các loại đồ uống chứa chất kích thích như: Trà, cafe, nước tăng lực, rượu, bia…
– Nhóm thực phẩm nhiều chất béo bão hòa và nhiều muối.
9.3 Mắc bệnh u xơ tử cung mang thai được không
Bị u xơ tử cung vẫn có thể mang thai bình thường nếu khối u không gây biến chứng nguy hiểm và có kích thước khối u nhỏ hơn 5cm. Với những người có khối u xơ lớn, chị em chỉ cần phẫu thuật bóc tách khối u xơ là vẫn có thể mang thai.
Để đảm bảo sức khỏe cho bạn và thai nhi, bác sĩ sẽ trao đổi cụ thể kế hoạch sinh nở và hỗ trợ bạn xây dựng chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi phù hợp.
9.4 Liệu bệnh u xơ tử cung có thể tự khỏi được không
U xơ tử cung có thể teo lại với những chị em phụ nữ sau khi mãn kinh do sự suy giảm nội tiết tố. Khi khối u xơ co lại, các triệu chứng có thể biến mất và không cần phải điều trị nếu khối u xơ không gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Tuy u xơ tử cung là khối u lành tính nhưng nếu không được kịp thời chữa trị sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh và khả năng sinh sản. Bạn nên quan tâm đến cơ thể nhiều hơn bằng cách thay đổi lối sống sinh hoạt và xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đi khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ chính bản thân mình.