Vô sinh nữ: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị hiệu quả
Tỷ lệ vô sinh nữ hiện ngày càng gia tăng và đang dần trẻ hóa, điều này đã làm cho các cặp vợ chồng hiếm muộn ngày tăng nhiều hơn. Tuy nhiên với tiến bộ của học, ngày càng đưa ra được nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, giúp các cặp vợ chồng thắp sáng hy vọng “tìm con” của những gia đình muộn con.
1.Tổng quan vô sinh nữ
Vô sinh là tình trạng vợ chồng chung sống với nhau, quan hệ tình dục đều đặn 2 – 3 lần/tuần, không dùng bất cứ biện pháp tránh thai nào mà từ 6 tháng – 1 năm người vợ vẫn chưa có thai. Vô sinh được chia thành 2 loại gồm:
– Vô sinh nguyên phát: Vợ chồng chưa từng có thai dù quan hệ tình dục đều đặn, không dùng các biện pháp tránh thai nhưng vẫn không có thai.
– Vô sinh thứ phát: Vợ chồng đã từng mang thai hoặc có con nhưng lại không thể có thai tiếp mặc dù quan hệ đều đặn và không dùng biện pháp tránh thai nào.
Vô sinh có thể xuất phát từ phía người vợ hoặc người chồng, thậm chí cả hai vợ chồng hoặc cũng có thể không tìm thấy bất cứ nguyên nhân nào..
Vô sinh nữ là gì?
Vô sinh nữ là tình trạng người phụ nữ không thể mang thai dù người chồng khả năng sinh sản vẫn hoàn toàn bình thường. Hai người chung sống với nhau ít nhất 6 tháng, quan hệ tình dục đều đặn và không dùng bất cứ biện pháp tránh thai nào.
2.Nguyên nhân bệnh vô sinh nữ
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên tình trạng vô sinh nữ, dưới đây là một số yếu tố được đánh giá là nguyên nhân chinh gây nên bệnh lý này:
– Bất thường phóng noãn: Ảnh hưởng của trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng gây nên tình trạng vòng kinh không phóng noãn khiến cho chị em không thể mang thai.
– Nguyên nhân do vòi tử cung: Một số bệnh lý ở vòi tử cung như viêm nhiễm ở đường sinh dục, tiền sử phẫu thuật vùng chậu và vòi tử cung, bị lạc nội mạc tử cung ở vòi tử cung, thực hiện triệt sản gây ảnh hưởng, tổn thương tới vòi tử cung… cũng có thể gây vô sinh nữ.
– Nguyên nhân tại tử cung: U xơ tử cung, viêm dính buồng tử cung hoặc một số bất thường bẩm sinh ở tử cung cũng sẽ khiến chị em khó mang thai, thậm chí vô sinh.
– Nguyên nhân do cổ tử cung: Có tiền sử can thiệp ngoại khoa làm tổn thương cổ tử cung, cổ tử cung có kháng thể kháng tinh trùng, chất nhầy kém, polyp cổ tử cung… cũng làm tăng khả năng gây vô sinh nữ.
– Nguyên nhân do lạc nội mạc tử cung: Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm cản trở thiên chức làm mẹ của chị em phụ nữ.
– Vô sinh không rõ nguyên nhân: Theo kết quả của nhiều nghiên cứu thì có khoảng 10% trường hợp bị vô sinh mà không tìm được nguyên nhân. Ngay cả khi đã thăm khám và thực hiện đầy đủ các xét nghiệm cần thiết.
3.Các triệu chứng bệnh vô sinh nữ
Vô sinh nữ thường không có những triệu chứng cụ thể, tuy nhiên để nhận biết bệnh các chị em có thể căn cứ vào một số dấu hiệu sau:
– Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt quá dài hoặc quá ngắn, kinh nguyệt không đều… là những biểu hiện của tình trạng rối loạn nội tiết và các hormone giới tính nữ. Khi nội tiết bất thường, chu kỳ rụng trứng sẽ bị ảnh hưởng khiến cho quá trình thụ thai gặp khó khăn. Ngoài ra, tình trạng viêm nhiễm tại niêm mạc tử cung cũng gây rối loạn kinh nguyệt, làm giảm khả năng thụ thai thành công.
– Vô kinh: Tình trạng chị em không có chu kỳ kinh nguyệt, nếu là nguyên phát thì sẽ không bao giờ có kinh nguyệt còn nếu là thứ phát thì chu kỳ kinh sẽ bị gián đoạn trên dưới 4 tháng. Khi gặp phải hiện tượng không có kinh nguyệt thì sẽ không xuất hiện tình trạng rụng trứng, trứng không rụng thì sẽ không xảy ra quá trình thụ thai. Với những trường hợp 6 tháng liên tiếp không có kinh thì khả năng bị vô sinh là rất cao.
– Thống kinh: Đây là hiện tượng đau bụng dưới khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Tùy thể trạng sức khỏe mỗi người mà cơn đau nặng hoặc nhẹ. Nguyên nhân gây nên tình trạng này là do máu lưu thông kém.
– Dịch âm đạo bất thường: Dịch âm đạo tiết ra bất thường, có màu, có mùi hôi, ngứa rát vùng kín… là dấu hiệu cho thấy vùng kín của chị em đang bị viêm nhiễm hoặc đang mắc các bệnh về đường tình dục khác. Nếu tình trạng này không được phát hiện và điều trị triệt để thì vô sinh nữ hoàn toàn có thể xảy ra. Do vậy, ngay khi thấy khí hư bất thường thì hãy đi khám ngay để kịp thời điều trị, tránh nguy cơ bị vô sinh.
– Dịch ở tuyến vú tiết ra: Nếu không phải đang trong thời gian cho con bú mà tuyến vú lại tiết ra sữa thì bạn cần phải đi khám ngay. Vì đây có thể là dấu hiệu cho thấy chị em đang bị suy tuyến giáp, suy thận… hoặc tác dụng phụ của việc dùng các loại thuốc tránh thai, thuốc giảm huyết áp… gây vô sinh
– Tuyến vú kém phát triển: Tác động của tiết tố estrogen trong cơ thể sẽ làm cho vùng ngực phát triển và dần hoàn thiện. Nhưng nếu quá 18 tuổi mà tuyến vú vẫn chưa có dấu hiệu phát triển thì có thể do thiếu nội tiết tố nữ estrogen. Đây là một trong những nguyên nhân làm cho buồng trứng chậm phát triển và giảm khả năng thụ thai.
– Triệu chứng khác: Một số triệu chứng khác như đau khi giao hợp, đau vùng chậu có thể là dấu hiệu của u xơ tử cung, viêm vùng chậu, gặp vấn đề ở tử cung…
4.Các yếu tố làm tăng nguy cơ gây vô sinh ở phụ nữ
Ngoài những nguyên nhân gây bệnh ở trên, thì có một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị vô sinh ở nữ gồm:
– Tuổi tác: Khả năng sinh sản của phụ nữ giảm dần theo độ tuổi, nhất là những người đang ở độ tuổi giữa 30 và giảm nhanh sau 35 tuổi. Bởi khi tuổi càng cao thì số lượng và chất lượng trứng thấp, cùng với đó là các vấn đề về sức khỏe sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
– Thuốc lá: Chị em hút thuốc lá hoặc sử dụng các chất kích thích có thể giảm khả năng mang thai. Đồng thời việc làm này cũng làm giảm hiệu quả khi điều trị các vấn đề liên quan sinh sản. Bên cạnh đó, những trường hợp bị sảy thai cũng xảy ra ở những người thường xuyên hút thuốc lá.
– Uống rượu bia: Đối với phụ nữ, dù sử dụng rượu bia ít hay nhiều cũng làm giảm tỷ lệ thụ thai thành công.
– Thừa cân: Những chị em phụ nữ ít hoạt động và thừa cân cũng sẽ làm tăng nguy cơ bị vô sinh.
– Thiếu cân: Phụ nữ bị vô sinh bao gồm cả những người mắc chứng rối loạn ăn uống như chán ăn hoặc mắc chứng cuồng ăn.
– Tập thể dục: Chị em không vận động cơ thể, tập luyện thể dục sẽ làm tăng nguy cơ bị béo phì và dẫn đến vô sinh. Tuy nhiên, những trường hợp phụ nữ tập thể dục với cường độ cao cũng sẽ ảnh hưởng đến vấn đề rụng trứng, thường xuất hiện ở phụ nữ thiếu cân.
5.Các cách điều trị vô sinh ở nữ giới
Vô sinh nữ là chứng bệnh nguy hiểm và do nhiều nguyên nhân gây ra. Do vậy, chị em nên đi khám sớm để phát hiện chính xác được nguyên nhân gây bệnh, từ đó có thể lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp, mang lại hiệu quả cao. Dưới đây là một số phương pháp điều trị vô sinh hiện đang được áp dụng tại các cơ sở y tế:
– Thực hiện IUI, IVF: Đây là kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiệu quả được áp dụng phổ biến và mang lại tỷ lệ thành công cao. Những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản này thường được áp dụng cho những trường hợp vô sinh không rõ nguyên nhân đã điều trị bằng nhiều phương pháp nhưng không mang lại kết quả, vô sinh do tắc vòi tử cung, buồng trứng đa nang nặng…
– Sử dụng thuốc đề điều trị: Với những trường hợp chị em gặp bất thường về buồng trứng thì bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc để điều trị, mục đích giúp trứng phát triển và tăng tỉ lệ thụ thai thành công.
– Phẫu thuật: Với phương pháp này, bác sĩ sẽ thực hiện can thiệp ngoại khoa để mổ thông ống dẫn trứng, vách ngăn tử cung hoặc xử lý các vấn đề khác xuất hiện ở tử cung, mục đích là để hồi phục khả năng giải phẫu bình thường.
– Thay đổi lối sống: Với những trường hợp chị em bị vô sinh do lối sống không lành mạnh thì chỉ cần thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống đầy đủ,
6.Hướng dẫn cách phòng ngừa vô sinh ở phụ nữ
Vô sinh nữ hoàn toàn có thể phòng ngừa được, vậy nên các chị em nên chủ động tìm hiểu và có những biện pháp dự phòng để bảo vệ thiên chức làm mẹ của chị em. Theo đó mọi người cần chú ý một số vấn đề sau:
– Từ bỏ hoặc không hút thuốc lá: Thuốc lá có nhiều tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản. Do vậy, nếu chị em có kế hoạch mang thai thì hãy bỏ ngay thói quen hút thuốc lá từ bây giờ.
– Tránh sử dụng rượu và thuốc nghiện: Việc sử dụng những chất này có thể làm giảm tỷ lệ thụ thai thành công. Vậy nên, chị em hãy từ bỏ ngay thói quen uống rượu bia hoặc sử dụng các loại thuốc giải trí gây nghiện.
– Hạn chế sử dụng các chất có chứa cafein, trong trường hợp phải sử dụng thì hãy tham khảo tư vấn của bác sĩ để có hướng dẫn an toàn.
– Tập thể dục với cường độ vừa phải: Tập thể dục rất quan trọng đối với sức khoẻ tuy nhiên chỉ nên tập ở mức độ vừa phải, việc tập thể dục quá mức có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
– Tránh tăng cân mất kiểm soát: Chị em bị thừa cân hay thiếu cân cũng đều ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hormon và có thể là nguyên nhân dẫn đến vô sinh.
– Giảm căng thẳng: Các cặp vợ chồng nếu bị căng thẳng tâm lý cũng sẽ ảnh hưởng đến kết quả thụ thai hoặc hiệu quả điều trị. Vậy nên, nếu có dự định mang thai thì các chị em nên giảm căng thẳng trong cuộc sống.
Vô sinh nữ là một trong những bệnh lý ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như hạnh phúc của các gia đình. Vậy nên các chị em nên chủ động trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để bảo vệ sức khỏe cũng như thiên chức làm mẹ của mình.