Tổng quan về bệnh vô sinh nam: nguyên nhân, triệu trứng và cách điều trị
Khi bị vô sinh nam, phái mạnh luôn có tâm lý tự ti, dẫn đến nhiều hệ lụy trong cuộc sống. Vậy vô sinh nam là gì? Cách điều trị như thế nào? Hãy cùng các bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa của bệnh viện Đa khoa Hồng Hà tìm hiểu qua bài viết này nhé!
1.Vô sinh nam là gì ?
Theo thống kê, vô sinh nam chiếm tới khoảng 20% ở các cặp vợ chồng. Vô sinh nam khiến cho phái mạnh, vốn luôn tự tin về khả năng sinh lý trở nên tự ti, mặc cảm. Có 2 loại vô sinh nam, đó là:
1.1 Vô sinh nam nguyên phát
Vô sinh nguyên phát là tình trạng 2 vợ chồng duy trì quan hệ tình dục liên tục trong thời gian từ 1 năm trở lên, không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào nhưng vẫn không có con. Nguyên nhân là do người nam giới vô sinh.
1.2 Vô sinh nam thứ phát
Tình trạng này xảy ra ở các cặp vợ chồng đã từng sinh từ 1 đến 2 con và không thể sinh con tiếp dù không dùng đến các biện pháp tránh thai. Lý do vô sinh là ở nam giới.
2.Nguyên nhân bệnh vô sinh nam
Vô sinh nam do rất nhiều nguyên nhân gây ra, liệt kê đó là:
– Chất lượng tinh trùng kém: Mỗi lần xuất tinh, lượng tinh dịch không quá 2ml, mật độ tinh trùng thấp hơn 20 triệu/ml khi đó có thể khẳng định chất lượng tinh trùng ở nam giới kém, yếu. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh, chiếm tới từ 13- 50% tỷ lệ vô sinh nam.
– Mắc các bệnh lý phụ khoa: viêm tinh hoàn, viêm bao quy đầu, viêm tuyến tiền liệt, quai bị… là những nguyên nhân khiến nam giới bị vô sinh.
– Bất thường trong khả năng xuất tinh: Những di chứng để lại từ phẫu thuật tinh hoàn hoặc vùng bẹn, các bệnh lý di truyền, tiểu đường…
– Uống nhiều rượu bia: Thói quen sinh hoạt không lành mạnh như uống nhiều bia rượu làm suy giảm ham muốn tình dục và giảm chất lượng tinh trùng. Trong rượu bia chứa các chất độc có hại gây rối loạn cương dương làm ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh lý ở nam giới.
– Hút thuốc lá: Nam giới hút thuốc lá nhiều sẽ làm chất lượng tinh trùng bị yếu đi rất nhiều, gây dị dạng hoặc teo tinh hoạt, dẫn tới vô sinh.
– Căng thẳng, stress: Nguyên nhân gây vô sinh nam không thể bỏ qua tình trạng căng thẳng, stress kéo dài. Khi rơi vào tình trạng này, nam giới dễ bị rối loạn nội tiết tố và không hứng thú với chuyện chăn gối.
– Diện trang phục bó sát: Mặc đồ lót hay trang phục thường ngày quá chật, bó sát dễ khiến nhiệt độ tinh hoàn tăng lên ngăn cản quá trình sinh tinh.
– Quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ tình dục với nhiều bạn tình, quan hệ nhiều lần gây ra hậu quả vô sinh ở nam giới.
– Thường xuyên tiếp xúc với môi trường có nhiều hóa chất và chất độc như thuốc trừ sâu, bức xạ, cần sa… và steroid (bao gồm testosterone)
– Di truyền: Các bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa cũng chỉ ra rằng những trường hợp nam giới vô sinh không rõ nguyên nhân rất có thể do yếu tố di truyền.
– Từng can thiệp y học là triệt sản…
3.Triệu chứng vô sinh ở nam giới
Có thể nhận biết tình trạng vô sinh ở nam giới dựa vào những dấu hiệu dưới đây:
– Khả năng tạo ra tinh trùng yếu.
– Bìu đau, căng, sưng to
– Rối loạn xuất tinh sớm, cương dương
– Đau ở dương vật, đôi khi kèm theo chảy mủ có màu xanh hoặc vàng.
– Rụng tóc, béo phì, da nhăn nheo và khô. Cơ thể ra nhiều mồ hôi, thường xuyên bị stress, lo âu.
– Xuất tinh ngược dòng.
– Tinh trùng đặc quá hay loãng quá
– Ngại gần gũi, giảm ham muốn
– Tiểu buốt, tiểu mủ: triệu chứng này rất phổ biến ở nam giới vô sinh, khi đó đường sinh dục hay đường âm đạo viêm các tuyến sinh dục, ảnh hưởng đến hoạt động sinh dục, sinh sản ở nam giới.
4.Đối tượng nguy cơ cao bệnh vô sinh nam
Nam giới sẽ được xếp vào nhóm đối tượng có nguy cơ vô sinh cao nếu như có liên quan đến những yếu tố này:
– Độ tuổi: Nam giới có độ tuổi từ 40 trở lên có khả năng sinh sản kém hơn những người trẻ tuổi
– Thường xuyên sử dụng thuốc lá: Người hút thuốc lá thường xuyên và hút với số lượng nhiều dễ bị rối loạn cương dương, không những thế còn làm giảm số lượng tinh trùng.
– Sử dụng rượu bia và các chất kích thích: So với những người có lối sống lành mạnh thì nam giới sử dụng bia, rượu số lượng lớn dễ bị giảm số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng
– Thừa cân: Khi bị béo phì mức độ testosterone cao trong cơ thể khiến cho nam giới bị giảm lượng tinh trùng, tinh trùng bị loãng, không chất lượng.
– Lười vận động, lười tập thể dục: Sức khỏe giảm sút, cơ thể mệt mỏi là tình trạng chung của những người lười vận động, từ đó dẫn tới béo phì, không có ham muốn tình dục, tăng nguy cơ vô sinh.
5.Phòng ngừa bệnh vô sinh nam
Để không rơi vào tỷ lệ phần trăm vô sinh thì ngay từ bây giờ, nam giới hãy phòng ngừa theo hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa đầu ngành.
– Tránh để rơi vào tình trạng thừa cân hay thiếu cân, đảm bảo duy trì cân nặng ở mức bình thường.
– Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, khoa học, bổ sung các vitamin, đậu nành, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả tươi…
– Tránh xa các loại thuốc lá
– Không dùng rượu, bia và các chất kích thích khác
– Luôn giữ tinh thần được thoải mái, vui vẻ, giảm áp lực, căng thẳng để nâng cao chất lượng cuộc sống chăn gối.
– Khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện sớm bệnh để điều trị kịp thời và ngăn ngừa ảnh hưởng xấu đến tình trạng sinh sản.
6.Các phương pháp thực hiện chẩn đoán vô sinh nam hiện nay
Thông qua các kỹ thuật chẩn đoán vô sinh nam được thực hiện dưới đây, các bác sĩ sẽ xác định được tình trạng bệnh của bệnh nhân và tìm ra hướng phương pháp điều trị phù hợp nhất.
– Xét nghiệm tinh dịch đồ
Để thực hiện kỹ thuật này, bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu tinh dịch đồ, yêu cầu nam giới kiêng quan hệ tình dục từ 2- 7 ngày; sử dụng ống đựng tinh dịch vô khuẩn và đạt tiêu chuẩn quy định. Tốt nhất, thủ thuật lấy tinh dịch nên được thực hiện tại bệnh viện nhằm đảo bảo chất lượng tinh trùng.
Lưu ý: Không được dùng bao cao su khi lấy mẫu tinh dịch vì trong bao cao su thường có chứa chất diệt tinh trùng.
– Xét nghiệm sinh hoá xác định tinh dịch đang bị tắc ở đoạn nào
– Dựa vào các đặc điểm để xác định tinh dịch đang tắc ở đoạn nào của đường xuất tinh. Cụ thể: mào tinh hoàn chứa carnitine và a-glucosidase, túi tinh chứa nhiều fructose, tuyến tiền liệt chứa phosphatase acid và kẽm thể hiện nam giới đang gặp vấn đề về vô sinh.
– Xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng
– Để kiểm tra chức năng của tinh hoàn, các xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng mà nam giới cần làm như: Định lượng estradiol, testosterone, các nội tiết tố LH, FSH, prolactin.
– Định lượng inhibin B: Trong quá trình sinh tinh (chức năng ngoại tiết của tinh hoàn) inhibin B là một chỉ điểm nội tiết quan trọng nhất của quá trình sinh tinh.
– Để đánh giá mức độ rối loạn nhiễm sắc thể và gen Xét nghiệm về di truyền học (nhiễm sắc thể, gen).
– Xét nghiệm về mô học
+ Chọc hút dịch mào tinh hoàn để lấy tinh trùng.
+ Dùng kim sinh thiết hoặc mổ sinh thiết để thực hiện sinh thiết tinh hoàn
– Siêu âm bộ phận sinh dục – hệ tiết niệu:
Phát hiện bất thường ở tinh hoàn, mào tinh hoàn, tĩnh mạch tinh, tuyến tiền liệt, túi tinh, đo kích thước tinh hoàn.
– Tìm chỗ tắc trên đường dẫn tinh bằng kỹ thuật chụp ống dẫn tinh
Bác sĩ sẽ Bơm thuốc cản quang vào ống dẫn tinh và chụp X-quang. Khi thấy thuốc cản quang, ống dẫn tinh lưu thông tốt sẽ làm hiện rõ túi tinh, bóng tinh, ống dẫn tinh và bóng bàng quang trên phim X quang. Trường hợp thuốc cản quang dừng lại trên đường đi chứng tỏ có bít tắc.
7.Điều trị vô sinh nam như thế nào hiệu quả
Hiện nay, để điều trị vô sinh nam đạt kết quả thành công với tỷ lệ cao nhất, các bác sĩ đầu ngành đã và đang thực hiện các phương pháp điều trị sau đây:
7.1 Phương pháp IUI- thụ tinh nhân tạo
Thụ tinh nhân tạo hay còn gọi là bơm IUI, đưa tinh trùng vào buồng tử cung. Hiệu quả của phương pháp được xác định vào khoảng từ 25-80% tùy thuộc vào từng trung tâm y tế khác nhau. Tại Bệnh viện đa khoa Hồng Hà, phương pháp thụ tinh nhân tạo đạt tỉ lệ từ 50- 80%.
Đây là phương pháp được chỉ định để thực hiện cho những đối tượng nam giới có tinh trùng yếu ở mức độ nhẹ tới trung bình.
7.2 Phương pháp IVF- thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm cũng là một trong những phương pháp điều trị vô sinh nam mang lại tỷ lệ thành công cao, giúp cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn có được niềm vui làm cha, làm mẹ.
Phương pháp này sẽ thụ tinh trùng của người chồng và trứng và từ người vợ, sau đó lọc rửa tinh trùng và trứng tốt nhất để thụ tinh, tạo thành hợp tử ở môi trường nhân tạo. Thời gian nuôi cấy từ 3 – 5 ngày trong ống nghiệm. Cuối cùng tinh trùng của người chồng sẽ được đưa vào tử cung người vợ để mang thai như một thai nhi bình thường.
7.3 Điều trị nội khoa
Ra đời từ khá lâu, điều trị nội khoa vẫn là phương pháp giúp nam giới vô sinh có thể thực hiện thiên chức người cha với chi phí hợp lý nhất. Tuy nhiên, nam giới phải được chẩn đáon tình trạng vô sinh không quá nặng mới có thể thực hiện được kỹ thuật này. Ngoài ra, khi thực hiện thì đòi hỏi cần phải kiên trì, tuân thủ theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ (chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, thuốc thang,…).
7.4 Phẫu thuật
Ưu điểm của phương pháp này là thời gian thực hiện nhanh, có kết quả tốt ở những bệnh nhân vô sinh do vấn đề về ống dẫn tinh, hay vô tinh không do tắc nghẽn. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là chi phí khá cao và không phải trường hợp vô sinh nào cũng chữa được.
Như vậy, những thông tin cung cấp bởi các bác sĩ đầu ngành đã cho bạn những hiểu biết chi tiết về vô sinh nam. Bạn hãy yên tâm điều trị để hiện thực hóa giấc mơ trở thành cha của mình nhé.