Vô sinh nữ chiếm tới 40% các ca vô sinh hiếm muộn ở các cặp vợ chồng hiện nay. Trong đó, nguyên nhân vô sinh nữ phổ biến được chỉ ra bởi bác sĩ sản khoa là: Rối loạn phóng noãn, tổn thương ống dẫn trứng, lạc nội mạc tử cung, các bệnh lý ở cổ tử cung và tử cung, vô sinh không tìm được nguyên nhân.

1. Các nguyên nhân gây vô sinh nữ

Để người phụ nữ có thể mang thai, mỗi bước trong quá trình sinh sản phải diễn ra thật chính xác. Trong quá trình sinh sản, người phụ nữ cần phải đáp ứng điều kiện có một trong hai buồng trứng có thể phóng thích một nang trứng trưởng thành trong chu kỳ kinh. Sau đó, trứng được thu hút vào ống dẫn trứng.

Thời điểm này, nếu tinh trùng hiện diện và bơi lên từ cổ tử cung, qua tử cung và vào ống ống dẫn trứng để đến gặp trứng sẽ xảy ra hiện tượng thụ tinh. Sau đó, trứng được thụ tinh đi xuống ống dẫn trứng và quay trở lại buồng tử cung để làm tổ, dần dần phát triển thành thai nhi trong lòng tử cung.

Ở người phụ nữ, những yếu tố, bệnh lý tạ cơ quan sinh sản hay bệnh ở hệ thống có thể phá vỡ quá trình này ở bất kỳ bước nào. Theo đó, các nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới phổ biến là do một hoặc sự kết hợp của nhiều yếu tố sau:

Chuyên gia sản khoa chỉ ra có nhiều nguyên nhân vô sinh nữ

1.1 Rối loạn phóng noãn

Tình trạng rối loạn phóng noãn là do người phụ nữ rụng trứng không thường xuyên hoặc hoàn toàn không xảy ra rụng trứng theo quy luật của chu kỳ kinh. Khả năng này khiến 1 trong 4 cặp vợ chồng bị vô sinh phải đi thăm khám. Đây là hệ quả của các bất thường trng sự điều hòa của hormone sinh sản bởi tuyến yên hay vùng dưới đồi hoặc những vấn đề trong buồng trứng gây ra tình trạng rối loạn này:

– Hội chứng buồng trứng da nang: Đây là nguyên nhân khá thường gặp gây mất mất cân bằng hormone nữ, ảnh hưởng trực tiếp đến sự rụng trứng. Hơn thế nữa, hội chứng buồng trưng đa nang còn có mối quan hệ mật thiết vớ tình trạng đền kháng insulin, gây thừa cân, béo phì, rậm lông, đái tháo đường và mụn trứng cá. Chính vì thế, khi nghi ngờ vô sinh do nguyên nhân từ người phụ nữ, cần khảo sát yếu tố bệnh lý này.

– Rối loạn chức năng vùng dưới đồi: Hai hormone FSH và LH do tuyến yên sản xuất có trách nhiệm kích thích rụng trứng trong mỗi chu kỳ kinh. Bất cứ sự căng thằng quá mức về tinh thân hoặc thể chất, trọng lượng cơ thể quá cao hoặc quá thấp có thể làm gián đoạn sản xuất các hormone này và tác động trực tiếp đến sự rụng trứng. Chu kỳ kinh nguyệt không đều hay không thấy kinh trong thời gian gần đây cũng là những dấu hiệu phổ biến nhất.

– Suy buồng trứng sớm: Hay còn gọi là suy buồng trứng nguyên phát, gây ra bởi việc giảm số lượng trứng theo di truyền hoặc các phản ứng tự miễn nội tại, do dùng hóa trị liệu… Khi buồng trứng không còn khả năng nuôi dưỡng và phóng thích trứng, người không nữ không thể mang thai và phải chịu đựng một rối loạn toàn thân khác do giảm sản xuất estrogen ở độ tuổi trước 40.

– Quá nhiều prolactin: Sự sản xuất prolactin quá mức do tuyến yên gây ra, kéo theo ức chế sản xuất estrogen và có thể gây vô sinh ở nữ giới. Đây cũng có thể là do ảnh hưởng từ các loại thuốc mà chị em đang dùng để điều trị cho một số bệnh lý khác.

1.2 Ống dẫn trứng bị tổn thương

Khi một hoặc cả hai ống dẫn trứng bị tổn thương, sẽ ngăn cản quá trình di chuyển của tinh trùng để đến gặp trứng và thụ tinh hoặc cũng có thể trở thành kẻ ngáng đường khiến trứng đã thụ tinh khó vào làm tổ trong buồng tử cung. Nguyên nhân gây tổn thương hoặc làm ống dẫn trứng bị tắc bao gồm:

– Các bệnh lý viêm nhiễm ở vùng chậu, nhiễm trùng tử cung và ống dẫn trứng do vi khuẩn chlamydia, bệnh lậu hoặc một số bệnh lây truyền qua đường tình dục.

– Tiền sử từng phẫu thuật ở vùng bụng dưới hoặc trong khung chậu trước đó, bao gồm cả các phẫu thuật bóc tách thai ngoài tử cung hay các bệnh lý sản phụ khoa khác.

– Lao vùng chậu khiến ống dẫn trứng bị tắc là nguyên nhân gây vô sinh thường bị bỏ sót.

1.3 Lạc nội mạc tử cung ở nhiều vị trí khác nhau

Tình trạng lạc nội mạc tử cung xảy ra khi lớp tế bào lót trong cùng của buồng tử cung không nằm ở vị trí bên trong tử cung mà hình thành và phát triển ở bất kỳ vị trí khác. Nội mạc tử cung bất thường có thể là do bản thân người phụ nữ hay do can thiệp phẫu thuật trên thành cửa tử cung.

Nếu nội mạc tử cung phát triển ở ống dẫn trứng có thể khiến tắc nghẽn, gây cản trở trứng và tinh trùng gặp nhau. Nếu khu trú trong buồng tử cung, tình trạng này làm ảnh hướng đến quá trình trứng đã thụ tinh làm tổ. Theo đó, bệnh lý này không chỉ gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản một cách gián tiếp mà còn tiềm ẩn nguy cơ thất bại khi can thiệp điều trị vô sinh về sau.

Lạc nội mạc tử cung là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nữ

1.4 Nguyên nhân từ các bệnh lý ở tử cung và cổ tử cung

Các bệnh lý xảy ra ở vị trí tử cung và cổ tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, cản trở quá trình phôi thai làm tổ và tăng nguy cơ gây sảy thai:

– Polyp lành tính hay khối u trong tử cung, trong đó phổ biến là u xơ tử cung. Thậm chí một số trường hợp khối u có thể chặn ống dẫn trứng, gây sảy thai hoặc chuyển dạ sinh non. Chính vì thế, không ít phụ nữ polyp tử cung hoặc u xơ cổ tử cung vẫn có khả năng mang thai.

– Lạc nội mạc tử cung sau viêm nhiễm trong buồng tử cung hoặc quá trình lành sẹo.

– Những bất thường bẩm sinh xảy ra ở tử cung như tử cung có vách ngăn, tử cung đôi, dính buồng tử cung (Hội chứng Asherman), nội mạc tử cung phát triển không đạt kích thước tiêu chuẩn (dưới 7mm)… gây khó mang thai.

– Cổ tử cung bị hẹp do dị tật di truyền hây tổn thương tại cổ tử cung xảy ra trước đó.

– Chất nhầy trong cổ tử cung không đạt hiệu quả giúp tinh trùng có môi trường thuận lợi để đi qua cổ tử cung vào trong tử cung.

1.5 Vô sinh nữ không tìm ra nguyên nhân

Thống kê y tế chỉ ra có tới 10% phụ nữ vô sinh không tìm được nguyên nhân. Chỉ cần sự hiện diện của một hay hai yếu tố kết hợp với nhau dù rất nhỏ trên cơ thể người phụ nữ hay đối tác của họ cũng có thể trở thành nguyên nhân khiến cho hệ sinh sản của cặp đôi có vấn đề, dẫn tới vô sinh.

Mặc dù các bác sĩ đã cố gắng thực hiện các xét nghiệm, siêu âm nhưng vẫn không tìm được nguyên nhân. Nếu có sự đồng thuận của cả hai hay điều trị vô sinh sớm thì các cặp đôi vẫn hoàn toàn có khả năng mang thai và có con.

2. Các yếu tố nguy cơ dẫn đến vô sinh nữ

Ngoài những nguyên nhân khiến phụ nữ vô sinh, các yếu tố nguy cơ sau đây cũng khiến phụ nữ khó có thể có con hơn những người bình thường khác:

2.1 Tuổi tác

Tuổi của người phụ nữ càng cao thì số lượng và chất lượng trứng càng suy giảm. Từ sau 35 tuổi, tỷ lệ mất nang trứng, số noãn phóng thích được mỗi chu kỳ sẽ ít hơn và chất lượng cũng giảm theo. Điều này làm cho việc thụ thai khó khăn hơn, cũng như làm tăng nguy cơ sảy thai.

Phụ nữ tuổi càng cao khả năng vô sinh càng lớn

2.2 Hút thuốc lá

Trong khói thuốc lá có chứa các chất độc hóa học ảnh hưởng đến cổ tử cung và ống dẫn trứng. Phụ nữ hút thuốc lá phải đối mặt với nguy cơ sảy thai và mang thai ngoài tử cung. Đây cũng được xác định là nguyên nhân gây lão hóa buồng trứng sớm và làm cạn kiệt số lượng trứng. Chính vì thế, cần phải ngừng hút thuốc trước khi bắt đầu điều trị vô sinh hiếm muộn.

2.3 Cân nặng không được duy trì ổn định

Tình trạng thừa cân hoặc thiếu cân có thể ảnh hưởng đến sự rụng trứng. Người phụ nữ muốn tăng tần suất rụng trứng và nâng cao khả năng mang thai phải có chỉ số khối cơ thể (BMI) khỏe mạnh.

2.4 Mắc các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa

Một số bệnh lý lây truyền qua đường tình dục như lậu, chlamydia, có thể làm tổn thương ống dẫn trứng

2.5 Uống rượu bia

Rượu bia cũng là một trong những yếu tố gây vô sinh nữ. Vì thế, chị em cần tiết chế uống rượu bia nếu muốn có thai.

3. Dấu hiệu giúp nhận biết vô sinh ở phụ nữ

Khi có những dấu hiệu vô sinh nữ sau đây, chị em cần đi khám sớm:

3.1 Kinh nguyệt rối loạn, không đều

Hiện tượng kinh nguyệt bất thường, quá dài hoặc quá ngắn, ra kinh không đều… là biểu hiện của nội tiết tố và các hormone giới tính nữ bị rối loạn. Chu kỳ kinh được xem là yếu tố chính phản ánh sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ, vì thế nếu chị em nào gặp tình trạng kinh nguyệt không đều hãy đi kiểm tra ngay nhé.

Rối loạn kinh nguyệt cũng là yếu tố nguy cơ gây vô sinh

3.2 Không có kinh nguyệt

Dấu hiệu vô sinh nữ như thế nào? Chị em có thể nhận biết dựa vào hiện tượng không có kinh nguyệt dù đã đến tuổi dậy thì, hoặc đã có kinh rồi nhưng nhiều tháng liền không thấy có lại.

3.3 Khí hư ra nhiều

Khí hư thông thường sẽ có màu trắng, dính nhớt và không mùi. Tuy nhiên, nếu thấy xuất hiện khí hư ra nhiều bất thường, màu sắc khác và có mùi khó chịu thì đó có thể là dấu hiệu của vô sinh nữ giới, cảnh báo chị em đang mắc các bệnh phụ khoa hoặc viêm nhiễm âm đạo. Vì thế, chị em đừng chủ quan khi thấy bất thường này.

4. Phương pháp điều trị vô sinh nữ hiệu quả

Các nguyên nhân gây hiếm muộn ở phụ nữ Vô sinh nữ là căn bệnh phụ khoa nguy hiểm và gây ra bởi nhiều nguyên. Vì thế xác định các nguyên nhân gây hiếm muộn ở phụ nữ và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, đem lại hiệu quả cao quyết định rất lớn đến khả năng có con của các gia đình. Dưới đây là một số phương pháp điều trị vô sinh nữ được áp dụng nhiều tại các cơ sở y tế:

4.1 Thụ tinh nhân tạo, thụ tinh ống nghiệm

Đây là những phương pháp chữa trị vô sinh nữ hiệu quả, hiện đại đang được áp dụng rộng rãi với tỷ lệ thành công cao. Tuy nhiên, 2 phương pháp này thường được áp dụng cuối cùng với những trường hợp vô sinh hiếm muộn đã điều trị bằng các kỹ thuật khác nhưng thất bài như vô sinh do tắc vòi tử cung, buồng trứng đa nang nặng…

4.2 Sử dụng thuốc điều trị

Phương pháp này được bác sĩ sản khoa chỉ định điều trị cho những trường hợp bệnh nhân vô sinh do bệnh lý về buồng trứng. Mục đích của việc điều trị bằng thuốc đó là giúp trứng phát triển bình thường và có thể thụ thai thành công.

4.3 Phẫu thuật

Bác sĩ can thiệp phẫu thuật để mổ thông ống dẫn trứng, vách ngăn tử cung hoặc một số vấn đề khác ở tử cung với mục đích hồi phục khả năng sinh sản bình thường.

4.4 Thay đổi lối sống

Những trường hợp vô sinh nữ do lối sống sinh hoạt, chị em có thể thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh, không sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia…

Điều trị vô sinh nữ hiệu quả bằng cách thay đổi lối sống, không uống rượu bia

Có rất nhiều nguyên nhân vô sinh nữ mà các chị em cần tìm hiểu để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Chị em có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Hồng Hà để được tư vấn, khám và điều trị vô sinh nữ với hiệu quả thành công cao nhất thông qua website: https://benhvienhongha.vn/.