Vô sinh nữ là căn bệnh làm mất đi thiên chức thiêng liêng của người phụ nữ, phá vỡ hạnh phúc của nhiều gia đình. Vậy những nguyên nhân gây nên bệnh lý này là gì? Dưới đây là những nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ chị em có thể tham khảo để chủ động phòng ngừa.

1.Các nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ

Để quá trình thụ thai diễn ra thành công thì cần phải có những yếu tố sự rụng trứng, sự xuất hiện của tinh trùng, tần suất giao hợp, ống dẫn trứng thông và tử cung bình thường. Tất cả những yếu tố này phải đảm bảo và từng bước trong quá trình thụ tinh phải diễn ra thật chính xác thì người phụ nữ mới có thể mang thai. Tuy nhiên, trong một số trường hợp chị em mắc một số bệnh lý tại cơ quan sinh sản sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình thụ thai. Theo các chuyên gia, bác sĩ trong lĩnh vực vô sinh hiếm muộn thì những nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ bao gồm:

1.1.Rối loạn phóng noãn

Đây là hiện tượng trứng rụng không thường xuyên hoặc không theo quy luật của chu kỳ kinh nguyệt. Theo số liệu thống kê, khoảng 4 cặp vợ chồng đi khám vì chậm có con thì có 1 cặp vợ chồng gặp phải nguyên nhân này. Rối loạn phóng noãn là hệ quả của những bất thường trong quá trình điều hòa các hormone sinh sản vùng dưới đồi hay tuyến yên hoặc có thể do xuất hiện những vấn đề bất thường ở buồng trứng gây nên. Cụ thể:

– Dấu hiệu mắc hội chứng buồng trứng đa nang: Đây là nguyên nhân gây mất cân bằng hormone thường gặp ở nữ giới, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình rụng trứng. Chưa hết, hội chứng buồng trứng đa nang còn liên quan đến tình trạng kháng insulin, dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì, đái tháo đường, rậm lông và nổi mụn. Bởi vậy mà bệnh lý này được xác định là nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ.

– Rối loạn chức năng vùng dưới đồi: Hormon FSH và LH có nhiệm vụ kích thích rụng trứng mỗi tháng. Nếu chị em bị căng thẳng, stress quá mức, trọng lượng cơ thể quá cao hoặc quá thấp hay có sự tăng/giảm cân nặng đột ngột sẽ làm gián đoạn quá trình sản xuất các hormone này, từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Rối loạn chu kỳ kinh, kinh nguyệt không đều, bị mất kinh trong thời gian gần đây là những dấu hiệu thường gặp nhất .

– Suy buồng trứng sớm: Bệnh lý này xuất hiện bởi các phản ứng tự miễn nội tại hoặc số lượng trứng giảm theo di truyền hoặc dùng hóa trị liệu… Nếu buồng trứng không còn khả năng nuôi dưỡng và phóng thích trứng thì người phụ nữ sẽ không thể mang thai. Đồng thời sẽ mắc phải những rối loạn toàn thân khác do giảm sản xuất estrogen ở độ tuổi trước 40.

– Có quá nhiều prolactin: Khi tuyến yên gặp phải những vấn đề bất thường hoặc do chị em đang trong thời gian dùng thuốc để điều trị những bệnh lý khác sẽ gây ra sự sản xuất quá mức prolactin, kéo theo ức chế sản xuất estrogen và có thể gây vô sinh.

Suy buồng trứng sớm

1.2.Tổn thương ống dẫn trứng

Khi một trong hai hay cả hai ống dẫn trứng bị tổn thương sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình tinh trùng di chuyển vào gặp được trứng để thụ tinh. Thậm chí trong trường hợp trứng đã thụ tinh cũng khó có thể di chuyển vào buồng tử cung để làm tổ. Nguyên nhân gây tổn thương hoặc tắc ống dẫn trứng có thể là do:

– Chị em mắc các bệnh lý như viêm nhiễm vùng chậu, nhiễm trùng tử cung hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.

– Tiền căn từng phẫu thuật ở vùng bụng dưới hoặc trong khung chậu như phẫu thuật thai ngoài tử cung hoặc các bệnh lý sản phụ khoa khác.

– Lao vùng chậu cũng là nguyên nhân gây tắc ống dẫn trứng thường bị bỏ sót.

1.3.Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung xuất hiện khi lớp tế bào lót trong cùng của buồng tử cung  hình thành và phát triển ở những vị trí khác ngoài tử cung. Sự xuất hiện bất thường này có thể là do tự nhiên hoặc do chị em đã từng can thiệp phẫu thuật trên thành tử cung.

Nếu nội mạc tử cung phát triển ở ống dẫn trứng sẽ gây tắc nghẽn tại đây gây cản trở quá trình tinh trùng di chuyển đi vào gặp trứng. Nếu nội mạc tử cung khu trú trong buồng tử cung sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình làm tổ của trứng đã thụ tinh. Vậy nên, bệnh lý này gián tiếp gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và ảnh hưởng đến quá trình điều trị vô sinh về sau

1.4.Nguyên nhân chính từ tử cung và cổ tử cung

Một số bất thường ở tử cung hoặc cổ tử cung cũng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, cản trở quá trình tinh trùng đi vào gặp trứng hoặc quá trình hình thành phôi thai, làm tăng khả năng bị sảy thai. Cụ thể:

– Polyp lành tính hay khối u trong tử cung có thể chặn ống dẫn trứng, dễ gây sảy thai hay chuyển dạ sinh non.

– Lạc nội mạc tử cung

– Các bất thường bẩm sinh tại tử cung như tử cung đôi, tử cung có vách ngăn, dính buồng tử cung…

– Hẹp cổ tử cung

– Cổ tử cung tiết ra chất nhầy không đảm bảo chất lượng hoặc  không thể bài tiết ra chất nhầy

1.5.Vô sinh không rõ nguyên nhân

Có khá nhiều trường hợp các cặp vợ chồng bị vô sinh hiếm muộn gặp phải tính trạng không bao giờ tìm thấy được nguyên nhân gây bệnh dù đã rất tích cực thăm khám.

Chỉ cần xuất hiện một hoặc kết hợp từ 2 yếu tố dù rất nhỏ ở trên cũng ảnh hưởng đến các cơ quan trong hệ sinh sản, thậm chí gây vô sinh mà không thể giải thích được. Tuy nhiên, cũng có nhiều cặp vợ chồng đã mang thai tự nhiên nhờ nỗ lực điều trị.

Vô sinh không rõ nguyên nhân

2.Các yếu tố gây nguy cơ vô sinh nữ

Ngoài những nguyên nhân chính kể trên thì một số yếu tố làm tăng nguy cơ vô sinh ở nữ giới bao gồm:

– Béo phì: Những chị em có thói quen ít hoạt động và thừa cân, béo phì có thể làm tăng nguy cơ vô sinh

– Thiếu cân: Những người mắc chứng rối loạn ăn uống như chán ăn hoặc chứng cuồng ăn cũng là nhóm đối tượng dễ gặp phải các vấn đề về sinh sản.

– Hút thuốc lá: Các chất độc hóa học có trong khói thuốc lá ảnh hưởng rất lớn đến cổ tử cung và ống dẫn trứng. Nguy hiểm hơn, hút thuốc còn làm tăng nguy cơ sảy thai và thai ngoài tử cung. Việc làm này cũng là một trong những nguyên nhân gây lão hóa sớm buồng trứng và làm cạn kiệt số lượng trứng.

– Uống nhiều rượu: Đây cũng là một yếu tố làm giảm tỷ lệ thụ thai thành công. Vậy nên, chị em cần tiết chế lượng rượu uống vào nếu mong muốn có thai.

– Tiêm thuốc tránh thai: Với thuốc tránh thai nội tiết, chỉ cần ngừng dùng thuốc 1 tháng là chị em đã có thể mang thai trở lại. Nhưng nếu tiêm thuốc tránh thai, mỗi mũi tiêm có thể phòng ngừa thụ thai từ 12-14 tuần nên sau khi ngừng tiêm thuốc, chị em phải mất một năm mới có thể thụ thai.

– Tập thể dục quá sức: Nếu chị em tập luyện quá nhiều cũng sẽ tác động tiêu cực đến quá trình rụng trứng. Kết quả của nhiều nghiên cứu đã chỉ ra nếu phụ nữ tập luyện quá độ thì tỷ lệ thụ thai sẽ khó gấp 3 lần so với những người rèn luyện vừa sức.

– Rối loạn tuyến giáp: Bất thường ở các cơ quan như tuyến yên, tuyến giáp, rối loạn hoocmon sẽ khiến cho hoocmon kích thích tuyến giáp và prolactin tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản, làm giảm tỷ lệ đầu thai.

– Caffeine: Trong caffeine có chứa nhiều thành phần gây trở ngại cho sự co cơ, khiến quá trình di chuyển của trứng đến tử cung gặp nhiều khó khăn. Nếu chị em sử dụng hơn 500 mg caffeine mỗi ngày sẽ làm giảm đáng kể khả năng có thai.

– Các vấn đề về sức khỏe: Nếu chị em mắc hội chứng đa nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung hay u xơ tử cung đều làm giảm cơ hội mang thai. Ngoài ra, những người bị rối loạn tự miễn dịch cũng khó có thai vì quá trình trứng và tinh trùng không thể diễn ra.

– Mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục: Một số bệnh như như chlamydia, lậu có thể làm tổn thương ống dẫn trứng và gây vô sinh nữ.

– Căng thẳng thường xuyên: Căng thẳng đầu óc, stress,  thường xuyên có những cảm xúc tiêu cực cũng là nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ. Bởi khi gặp phải tình trạng này sẽ gây ức chế chức năng ở vùng dưới đồi và gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng.

– Tuổi tác: Tuổi càng cao thì chất lượng và số lượng trứng ở phụ nữ sẽ càng suy giảm, đặc biệt là ở độ tuổi giữa 30 và giảm nhanh sau 35 tuổi. Vô sinh ở những phụ nữ lớn tuổi có thể là do số lượng và chất lượng trứng bị suy giảm hoặc do các vấn đề về sức khỏe khác gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Tuổi càng cao thì chất lượng và số lượng trứng

3.Cách phòng ngừa vô sinh ở nữ

Để bảo toàn thiên chức làm mẹ của mình, chị em phụ nữ nên chủ động tìm hiểu các biện pháp phòng bệnh. Theo đó, chị em nên áp dụng một số biện pháp như sau:

– Duy trì cân nặng lý tưởng: Thừa hay thiếu cân cũng đều làm tăng nguy cơ bị rối loạn rụng trứng. Do vậy, việc duy trì cân nặng lý tưởng là rất cần cần thiết. Trong trường hợp chị em phải giảm cân, hãy tập thể dục vừa phải. Việc tập luyện thể dục thể thao với cường độ cao sẽ làm giảm rụng trứng.

– Bỏ hút thuốc lá: Thuốc lá có tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của chị em. Do đó, nếu có thói quen hút thuốc và đang mong muốn mang thai, chị em hãy lên kế hoạch từ bỏ thuốc lá ngay bây giờ.

– Tránh uống rượu và các chất kích thích: Nếu chị em dùng nhiều thức uống có cồn hay sử dụng rượu mạnh cũng sẽ làm giảm khả năng sinh sản. Việc làm này cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi về sau. Vậy nên nếu bạn dự định có thai, hãy tránh uống rượu và tuyệt đối không được uống rượu khi đang mang thai.

– Giảm căng thẳng: Nếu các cặp vợ chồng bị stress hay căng thẳng tâm lý sẽ ảnh hưởng đến kết quả điều trị vô sinh. Vậy nên hãy luôn giữ tâm trạng thoải mái để giúp tăng tỷ lệ thụ thai thành công nhé.

Trên đây là những nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ, hy vọng đã giúp các chị em hiểu rõ hơn về vấn đề này từ đó chủ động phòng tránh cho chính mình. Bên cạnh đó, các cặp vợ chồng cũng nên đi khám sớm để kịp thời điều trị can thiệp, giúp mong chóng có tin vui và hạnh phúc gia đình thêm trọn vẹn.