Tắc vòi trứng là một trong những bệnh lý phổ biến ở chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và là nguyên nhân chủ yếu gây vô sinh ở nữ giới. Khi trứng đã thụ tinh không thể di chuyển đến buồng tử cung, có thể gây ra chửa ngoài tử cung và ảnh hưởng nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện kịp thời.

1. Tổng quan về bệnh lý tắc vòi trứng

Vòi trứng (hay còn gọi là ống dẫn trứng, vòi tử cung) là một một bộ phận trong hệ sinh dục nữ giới, nằm bên trong cơ thể. Nó là một ống dẫn nhỏ (kích thước khoảng 1mm) nối buồng trứng và buồng tử cung. Chức năng của vòi trứng là nơi để trứng và tinh trùng gặp nhau, đồng thời cho phép trứng di chuyển đến buồng tử cung để làm tổ.

Vì có kích thước rất nhỏ nên ống dẫn trứng rất dễ bị tắc (có thể do viêm, ứ dịch, dính…) Khi vòi trứng bị chít hẹp, tinh trùng và trứng rất khó gặp nhau, từ đó ảnh hưởng đến khả năng mang thai. Hoặc trứng đã được thụ tinh cũng không thể di chuyển đến buồng tử cung, gây ra hiện tượng thai ngoài tử cung rất nguy hiểm cho tính mạng.

1.1 Nguyên nhân nào gây nên tắc vòi trứng

Có nhiều nguyên nhân gây tắc vòi trứng, trong đó điển hình là:

– Do các tác nhân lây truyền qua đường tình dục: Thường gặp nhất là lậu và chlamydia. Chúng có thể gây viêm nhiễm vùng tiểu khung, gây sẹo làm tắc hẹp ống dẫn trứng.

– Lạc nội mạc tử cung: Mô nội mạc tử cung có thể xuất hiện trong ống dẫn trứng khiến chúng bị tắc nghẽn.

– Tiền sử mang thai ngoài tử cung: Nếu mang thai ngoài tử cung được điều trị bảo tồn (không thắt vòi trứng) thì cũng có thể gây sẹo hẹp khiến vòi trứng bị tắc về sau.

– U xơ tử cung: Những khối u xơ tử cung to có thể chèn vào vòi trứng gây ra tắc nghẽn.

– Tiền sử phẫu thuật ổ bụng – tiểu khung: Phụ nữ đã từng thực hiện những phẫu thuật vùng này có thể gây ra tình trạng xơ dính làm tắc ống dẫn trứng (phẫu thuật viêm phúc mạc, viêm ruột thừa…).

Tắc vòi trứng do nhiều nguyên nhân gây ra

1.2 Dấu hiệu thường gặp tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng rất khó để nhận biết sớm. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình khi bị tắc vòi trứng.

– Vô sinh: Tắc vòi trứng thường không gây ra biểu hiện gì nên nhiều chị em phụ nữ chỉ biết mình bị bệnh khi đi khám vì không thể mang thai.

– Đau bụng: Một số trường hợp vòi trứng tắc có thể gây đau ở một bên bụng do ứ nước vòi trứng làm căng giãn chúng và gây đau.

– Đau bụng liên tục hoặc theo chu kỳ kinh như trong lạc nội mạc tử cung.

– Một số triệu chứng khác: Mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, đau khi quan hệ tình dục…

1.3 Những ai có nguy cơ mắc bệnh lý tắc vòi trứng

– Những người có quan hệ tình dục không an toàn, giao hợp với nhiều bạn tình, dẫn đến nguy cơ lây nhiễm các tác nhân gây bệnh qua đường tình dục, gây viêm nhiễm tiểu khung trong đó có vòi trứng.

– Những chị em có tiền sử can thiệp thủ thuật vùng tiểu khung: Nạo phá thai không an toàn, thực hiện tại các cơ sở không đảm bảo chất lượng.

– Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ và sai cách.

– Tiền sử phẫu thuật ổ bụng.

2. Khi bị tắc vòi trứng có nguy hiểm không

Tắc vòi trứng gây nguy hiểm cho người bệnh, phụ nữ bị tắc vòi trứng phải đối mặt với nhiều nguy cơ, biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là chức năng sinh sản.

2.1 Tắc vòi trứng có nguy hiểm không – Viêm nhiễm lan rộng

Viêm vòi trứng mức độ nặng sẽ có khả năng lây lan sang những cơ quan xung quanh như buồng trứng, dạ con.

2.2 Tắc vòi trứng có nguy hiểm không – Áp xe phần phụ

Các thống kê chỉ ra có khoảng 15% chị em phụ nữ bị tắc ống dẫn trứng sẽ phát triển thành áp xe phần phụ. Nếu không điều trị sớm và đúng cách sẽ gây ra viêm phúc mạc chậu, viêm phúc mạc toàn thể, viêm nhiễm huyết, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

2.3 Có thai phía ngoài tử cung

Khi bị tắc vòi trứng chị em có nguy cơ cao mang thai ngoài tử cung. Theo bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa vòi trứng của phụ nữ bị chít hẹp cản trở trứng đã thụ tinh di chuyển xuống buồng tử cung. Do đó, thay vì phải di chuyển xuống buồng trứng để làm tổ thì trứng lại làm tổ ở ngay vòi trứng.

Cả vòi trứng, ống dẫn trứng hay các vị trí khác đều không phải là “địa điểm” phù hợp để trứng làm tổ. Nếu phôi thai tiếp tục phát triển ở những vị trí đấy sẽ gây ra hiện tượng vỡ ống dẫn trứng, gây chảy máu không ngừng. Nguy hiểm hơn, hiện tượng trên còn đe dọa đến tính mạng của chị em phụ nữ.

2.4 Vô sinh

Đây được xem là một trong nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng vô sinh hiếm muộn ở nữ giới. Vòi trứng là con đường di chuyển của tinh trùng và trứng, khi tắc nghẽn vòi trứng sẽ gây cản trở đến quá trình di chuyển khiến cho việc thụ thai gặp nhiều khó khăn. Theo nhận định của các chuyên gia có đến 40% nữ giới bị vô sinh hiếm muộn mà nguyên nhân chính đến từ tình trạng tắc vòi trứng gây ra.

Tuy đây là nguyên nhân phổ biến nhưng không phải trường hợp nào tắc vòi trứng cũng dẫn đến vô sinh. Một số trường hợp chị em bị tắc vòi trứng 1 bên vẫn có khả năng thụ thai bình thường. Để giảm nguy cơ lây nhiễm và những tác động đến vòi trứng còn lại, chị em nên đến ngay các cơ sở y tế để điều trị càng sớm càng tốt.

Tắc vòi trứng có nguy hiểm không – Tắc vòi trứng gây biến chứng vô sinh

3. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh tắc vòi trứng

Các thăm khám lâm sàng nhằm chẩn đoán tình trạng tắc vòi trứng thường bị hạn chế. Dưới đây là những kỹ thuật được áp dụng trong quá trình khám và chẩn đoán bệnh.

– Chụp buồng tử cung – vòi trứng: Chất cản quang sẽ được bơm vào vòi trứng và buồng tử cung. Sau đó, bệnh nhân được tiến hành chụp X- quang. Nếu có sự tắc nghẽn ở vòi trứng hình ảnh phim chụp sẽ cho thấy điều đó. Đây là biện pháp thường thực hiện ở nửa đầu chu kỳ kinh nguyệt.

– Siêu âm sản khoa: Đây là một biện pháp hữu hiệu để chẩn đoán tắc vòi trứng. Trên siêu âm có thể nhiều thấy sự ứ nước ở vòi trứng- biểu hiện của tắc nghẽn.

– Ngoài ra có thể nội soi ổ bụng để chẩn đoán.

4. Bệnh tắc vòi trứng có chữa trị được không

Tắc vòi trứng hoàn toàn có thể chữa được, đó là chia sẻ của bác sĩ Đào Thu Hiền- Chuyên khoa sản phụ khoa, Bệnh viện Hồng Hà. Tuy nhiên, thực tế tắc vòi trứng có chữa khỏi được hay không còn phụ thuộc vào mức độ nặng, nhẹ; tình trạng sức khỏe của người bệnh và bệnh tiến triển nhiều hay ít.

Mục đích khi điều trị tắc vòi trứng là tái thông vòi trứng bị tắc, từ đó làm tăng khả năng có thai cho chị em phụ nữ.

5. Phương pháp điều trị bệnh tắc vòi trứng hiệu quả

Tỷ lệ tắc vòi trứng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đang ngày càng tăng cao. Đây là nguyên nhân làm chậm đường con cái và cản trở người phụ nữ hiện thực hóa được thiên chức làm mẹ. Tuy nhiên với sự tiến bộ của y học hiện đại, tắc vòi trứng có khả năng điều trị dứt điểm nếu như lựa chọn đúng phương pháp và đơn vị y tế chuyên khoa uy tín.

Hiện việc điều trị tắc vòi trứng được tiến hành theo hướng xử trí nội khoa hoặc ngoại khoa.

5.1 Điều trị bằng nội khoa

Đối với những trường hợp bị tắc vòi trứng do viêm ống dẫn trứng thì bác sĩ sẽ kê thuốc để tiêu viêm, đẩy dịch mủ ra ngoài và hạn chế các xơ sợi hình thành làm hẹp vòi trứng. Tuy nhiên, phương pháp trên chỉ hiệu quả khi tắc vòi trứng ở giai đoạn nhẹ và được phát hiện sớm.

5.2 Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa được chỉ định khi việc điều trị bằng thuốc tại nhà không mang lại hiệu quả cho người bệnh. Có nhiều cách chữa tắc vòi trứng đó là:

– Điều trị can thiệp bằng cách bơm hơi vòi trứng

Đây là biện pháp không cần phẫu thuật, chỉ áp dụng cho nữ giới bị tắc vòi trứng ở mức độ nhẹ. Đầu tiên, bác sĩ sẽ bơm một lượng thuốc cản quang vào vòi trứng rồi dùng tia X- quang xác định vị trí vòi trứng bị tắc. Tiếp theo bác sĩ sẽ dùng ống thông để tái thông vị trí vòi trứng bị tắc. Nhược điểm của phương pháp này là chỉ mang tính tạm thời, có khả năng gây nhiễm trùng, mang thai ngoài tử cung sau khi thực hiện thủ thuật.

– Phẫu thuật nội soi thông vòi trứng

Với phương pháp này, bác sĩ sẽ đưa công cụ nội soi chuyên dụng vào trong vòi trứng. Sau đó, bác sĩ sẽ tách những vị trí ống dẫn trứng bị tắc và dính ra. Đây là phương pháp chữa tắc vòi trứng được đánh giá cao về tính hiệu quả và an toàn.

– Phẫu thuật cắt nối vòi trứng

Phẫu thuật cắt nối vòi trứng nghĩa là cắt bỏ toàn bộ những phần vòi trứng bị tắc. Sau đó, 2 đầu vòi trứng sẽ được bác sĩ nối lại với nhau.

– Phẫu thuật cắt vòi trứng

Đây là phương pháp chỉ sử dụng các biện pháp thông tắc mang lại hiệu quả, buồng trứng, vòi trứng bị tắc quá nặng, dịch ứ nhiều, không thể mang thai tự nhiên. Đối với trường hợp trên, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phương pháp hỗ trợ thụ tinh ống nghiệm và người mẹ có thể mang thai cũng như sinh con bình thường. Trường hợp vòi trứng ứ dịch nặng nề, việc cắt bỏ cũng sẽ giúp tỷ lệ thành công thụ tinh ống nghiệm tăng lên.

Phẫu thuật cắt vòi trứng được chỉ định trong điều trị bệnh lý

6. Chị em cần làm gì để phòng ngừa tắc vòi trứng hiệu quả

Để đảm bảo sức khỏe sinh sản cũng như ngăn ngừa nguy cơ tắc vòi trứng, chị em cần lưu ý những vấn đề sau:

6.1 Vệ sinh vùng kín đúng cách

Đây là việc quan trọng để bảo vệ sức khỏe phụ khoa cũng như ngăn ngừa tắc vòi trứng, song nhiều chị em không thực sự quan tâm và biết vệ sinh đúng cách. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi vệ sinh vùng kín:

– Không thụt rửa vùng kín (âm đạo) quá sâu.

– Không vệ sinh vùng kín quá nhiều lần trong ngày, tần suất phù hợp là 2 – 3 lần/ngày.

– Giữ vùng kín sạch sẽ, khô thoáng, không mặc quần áo khi cơ thể còn ướt để tránh đồ lót ẩm theo.

– Sử dụng dung dịch vệ sinh âm đạo, âm hộ có độ pH phù hợp từ 3,8 – 4,2.

6.2 Quan hệ tình dục an toàn

Tắc vòi trứng có thể là biến chứng do bệnh viêm nhiễm lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai… nên quan hệ tình dục an toàn là điều quan trọng giúp chị em tự bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Khi quan hệ tình dục nên sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su,… giao hợp chung thủy. Hạn chế nạo phá thai và kiểm soát nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa đe dọa đến thiên chức làm mẹ trong tương lai.

6.3 Điều trị triệt để bệnh phụ khoa

Mắc các bệnh lý phụ khoa là nguyên nhân gây tắc vòi trứng và các vấn đề sinh sản khác ở chị em phụ nữ. Do đó, cần điều trị triệt để các bệnh lý đó ngay sau khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh, khám bác sĩ và điều trị theo đúng chỉ dẫn.

6.4 Khám phụ khoa định kỳ

Chị em nên đi khám sức khỏe phụ khoa định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần, đây là biện pháp đơn giản và hiệu quả để phòng ngừa tắc vòi trứng cũng như các vấn đề về sức khỏe sinh sản.

Khám phụ khoa định kỳ để phòng tránh tắc vòi trứng

7. Những thắc mắc thường gặp về tắc vòi trứng

Bên cạnh thắc mắc tắc vòi trứng nguy hiểm không, chị em còn rất nhiều băn khoăn xung quanh bệnh lý phụ khoa này. Dưới đây là những giải đáp của bác sĩ Đào Thu Hiền giúp chị em gỡ rối mọi vấn đề.

7.1 Phụ nữ tắc vòi trứng có mang thai tự nhiên được không

Nếu chị em bị tắc cả hai vòi trứng thì không thể mang thai tự nhiên nếu không được điều trị. Trường hợp chỉ tắc 1 bên hoặc chỉ tắc một phần, người phụ nữ vấn có thể mang thai tự nhiên song tỷ lệ thấp hơn và có nguy cơ mang thai ngoài tử cung cao hơn.

7.2 Xoa bụng có giúp chữa tắc vòi trứng không

Xoa bụng là kỹ thuật giúp thông ống dẫn trứng, cải thiện sức khỏe và các chức năng chung của khu vực sinh sản. Bằng động tác xoa bụng sẽ giúp bụng ấm lên, từ đó giãn nở mạch máu, tăng cường lưu thông khí huyết, đẩy khí hư và dịch ứ ra ngoài. Nhờ đó, phục hồi được chức năng của niêm mạc vùng ống dẫn trứng, cải thiện các mô sẹo, tiêu viêm.

7.3 Tình trạng tắc vòi trứng có rụng trứng không

Tắc vòi trứng vẫn có thể rụng trứng bình thường. Bởi quá trình rụng trứng ở nữ giới được tác động bởi hệ trục buồng trứng, tuyến yên và hormone sinh dục. Vì vậy khi bị tắc vòi trứng các nang trứng vẫn hoạt động, phát triển, chín và phóng noãn như bình thường.

Tuy nhiên, tắc vòi trứng nhất là tắc do nguyên nhân bị viêm vòi trứng hay mắc các bệnh lây qua đường tình dục thì sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng khiến quá trình rụng trứng bị chậm lại hay rối loạn rụng trứng kéo theo tình trạng rối loạn kinh nguyệt.

7.4 Chị em bị tắc vòi trứng có kinh nguyệt không

Theo bác sĩ sản phụ khoa phụ nữ tắc 1 hoặc cả 2 bên vòi trứng thì vẫn có kinh nguyệt bình thường. Khi vòi trứng bị tắc các nang trứng vẫn phát triển và phóng noãn bình thường. Do đó, phụ nữ bị tắc hai vòi tử cung sẽ dẫn đến hiếm muộn vô sinh và phải can thiệp bằng phương pháp hỗ trợ sinh sản thụ tinh ống nghiệm mới có thể mang thai được.

Còn với trường hợp bị viêm tắc vòi trứng dẫn tới ứ dịch vòi tử cung khiến người bệnh bị đau vùng ổ bụng, chậu, khi đau hoặc căng thẳng quá mức có thể dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Tắc vòi trứng vẫn có kinh nguyệt bình thường

Như vậy bài viết đã giải đáp câu hỏi tắc vòi trứng nguy hiểm không và các phương pháp điều trị hiệu quả. Chị em nên thăm khám định kỳ và điều trị sớm bệnh lý để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm, bảo toàn quyền làm mẹ của mình.